Miron Białoszewski „Pamiętnik z powstania warszawskiego” - opracowanie książki

W „Pamiętniku z powstania warszawskiego” Miron Białoszewski opisał życie w stolicy od 1. sierpnia 1944. Do 2. października tego samego roku. Dodatkowo w utworze pojawiają się nawiązania do czasów przedwojennych, tygodnia następującego bezpośrednio po powstaniu (od 2. do 9. października) oraz kilka nawiązań do czasów, w których „Pamiętnik...” powstawał, czyli do lat sześćdziesiątych.

Utwór Białoszewskiego jest prozatorskim opisem życia toczącego się w Warszawie w ogniu pocisków. Autor miał wtedy 22 lata i nie należał do żadnej organizacji walczącej. Jego największym pragnieniem, podobnie jak większości mieszkańców, było to, by przeżyć. Jednak nie oznacza to, że jest całkowicie wyłączony z pomocy powstańcom. Stanowi wielkie wsparcie dla rannych, bierze udział w budowaniu barykad. Najbardziej potrzebny jest rodzinie, której organizuje jedzenie i wodę. Dodatkowo, wraz z przyjaciółmi, ciągle pracuje nad swoim kształceniem – organizując spotkania literackie oraz konkursy.

Dzieło zostało napisane językiem żywym i dynamicznym. Tekst składa się w większości z prostych zdań i równoważników, dodatkowo nieco pourywanych. W ten sposób autor oddał nastrój niepewności towarzyszącej mieszkańcom Warszawy. Forma taka przypomina bardziej język mówiony niż literacki. W wypowiedziach narratora pojawiają się słowa potoczne,  wulgaryzmy, neologizmy i wyrazy dźwiękonaśladowcze. Dodatkowo zamieszczone zostały liczne piosenki (patriotyczne i rozrywkowe).

Sposób prowadzenia narracji jest bardzo dynamiczny nie tylko ze względu język, ale także za sprawą bogatych opisów emocji. W tekst wplecione są także refleksje autora, które podejmują tematykę wojny. Białoszewski zastanawia się nad sensem tego okrutnego wydarzenia. Jego oczy wiele widziały. Mógł dostrzec, jak wielkie zmiany w człowieku wywołują traumatyczne wydarzenia.

Dzieło Mirona Białoszewskiego miało wielki wpływ na kształtowanie legendy powstania warszawskiego. Relacja osoby, która żyła w mieście podczas tego wydarzenia, była bezcenna. Odsłonięta została prawda o jednym z najważniejszych wydarzeń historycznych w dziejach Polski. Autor przypomina, że poza bohaterskimi powstańcami w Warszawie byli także normalni ludzie. Również dla nich był to okres szczególnie trudny i niepewny. Zamknięci w mieście, gdzie szalały kule, musieli codziennie stawiać czoła kolejnym dniom, by kiedyś, gdy Polska będzie wolnym krajem, oni i ich dzieci mogli normalnie żyć.

Bardzo ważnym elementem „Pamiętnika z powstania warszawskiego” jest także język utworu. Białoszewski przez odpowiednią jego kreację pokazał, że jest to niezwykle silne tworzywo tekstu literackiego. Czytając opowieść o walkach w Warszawie, trudno momentami oprzeć się uczuciu strachu i współczucia.