Jan Paweł II - pielgrzymki Jana Pawła II do Polski. Opracowanie szczegółowe

Papież Jan Paweł II często określany był mianem Papieża Pielgrzyma. Odbył 104 podróże zagraniczne, odwiedzając niemal wszystkie państwa na świecie. Jednak szczególne miejsce w jego sercu zajmowała ojczyzna, którą odwiedzał aż 8 razy.

1. Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski miała miejsce w dniach od 2 do 10 czerwca 1979 r. Jej hasłem był następujący zwrot: „Gaude Mater Polonia” („Ciesz się Matko Polko”). Była ona wielkim zagrożeniem dla władz komunistycznych, które widziały w postaci papieża groźbę dla sprawowanej przez nich władzy. W czasie tej wizyty Jan Paweł II odwiedził: Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kraków, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim, Nowy Targ oraz – ponownie – Kraków.

Pierwsza pielgrzymka upłynęła pod znakiem komunistycznego reżimu. Partyjni działacze robili wszystko, by ograniczyć ilość ludzi oglądających na żywo Jana Pawła II. Jednak nie przeszkodził mu to w wypowiedzeniu następujących słów na Placu Piłsudskiego (ówczesny Plac Zwycięstwa): „Wołam, ja, syn polskiej ziemi, a zarazem ja, Jan Paweł II, papież. Wołam z całej głębi tego Tysiąclecia, wołam w przeddzień Święta Zesłania, wołam wraz z wami wszystkimi: Niech zstąpi Duch Twój! Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!”. Mają one podwójny wymiar – dotyczą zarówno kwestii religijnych, jak i spraw politycznych i można odczytywać je jako prośbę o nawrócenie oraz jako błaganie o zmianę ustroju w Polsce.

2. Druga pielgrzymka Jana Pawła II do Polski odbyła się w okresie od 16 do 23 czerwca 1983 r. Jej hasłem przewodnim były następujące słowa: „Pokój Tobie, Polsko, Ojczyzno Moja”. Tym razem papież odwiedził kolejno miejscowości: Warszawa, Paprotnia, Częstochowa, Poznań, Katowice,  ponownie Częstochowa, Wrocław, Kraków, Zakopane i jeszcze raz Kraków.

Podróż ta odbyła się w czasie stanu wojennego (był wtedy zawieszony, ale anulowano go dopiero w lipcu). Papież spotkał się z Wojciechem Jaruzelskim i władzami PRL-u. W Częstochowie, na Jasnej Górze, miało miejsce spotkanie z młodzieżą. W Poznaniu odbyła się kanonizacja Urszuli Ledóchowskiej, a na krakowskich błoniach papież poprowadził mszę beatyfikacyjną Alberta Chmielowskiego i Rafała Kalinowskiego. W ostatni dzień swego pobytu w ojczyźnie Jan Paweł II udał się na spacer po Dolinie Chochołowskiej. Z prowadzonych w czasie pielgrzymki raportów służb specjalnych wynika, że w spotkaniach z papieżem uczestniczyło ok. 7 milionów osób.

3. Trzecia pielgrzymka Jana Pawła do Polski miała miejsce w okresie od 8 do 14 czerwca 1987 r. Oto odwiedzone przez papieża miasta: Warszawa, Lublin, Tarnów, Kraków, Szczecin, Gdynia, Sopot, Gdańsk, Częstochowa, Łódź i ponownie Warszawa, skąd odleciał do Rzymu.

Do najważniejszych momentów tej wizyty można zaliczyć spotkanie z Matką Teresą z Kalkuty, które miało miejsce w Warszawie 8 czerwca. Dwa dni później, w Tarnowie, odbyła się msza św., podczas której beatyfikowana została Karolina Kózkówna. 11 czerwca, w Gdyni, Jan Paweł II poprowadził mszę połączoną z przemówieniem do ludzi związanych z Solidarnością. Kolejnego dnia papież spotkał się w Gdańsku z Lechem Wałęsą. Podczas pobytu w Łodzi naczelnik Kościoła poprowadził mszę, w której 1600 dzieci przystąpiło do Pierwszej Komunii Świętej. W Warszawie Jan Paweł II modlił się przy grobie ks. Popiełuszki oraz spotkał się z jego rodziną. Następnego dnia – 14 czerwca – poprowadził mszę beatyfikacyjną biskupa Michała Kozala.

4. Czwarta pielgrzymka Jana Pawła II do Polski odbyła się w dwóch etapach. Najpierw przybył on do ojczyzny 1 czerwca 1991 r., a opuścił ją 9 czerwca. Odwiedził wtedy: Koszalin, Rzeszów, Przemyśl, Lubaczów, Kielce, Radom, Łomżę, Białystok, Olsztyn, Włocławek, Płock oraz Warszawę. Hasło tej pielgrzymki brzmiało: „Bogu dziękujcie, ducha nie gaście”.

W czasie pierwszego etapu papież spotkał się w Przemyślu z wiernymi obrządku bizantyjsko-ukraińskiego. Natomiast w Łomży miał możliwość przemawiania do przedstawicieli wspólnoty litewskiej. W Płocku odwiedził także zakład karny i rozmawiał z osadzonymi w nim więźniami. W stolicy uczestniczył w modlitewnym spotkaniu ekumenicznym (w kościele ewangelicko-augsburskim Przenajświętszej Trójcy). Spotkał się także z władzami wolnej Polski oraz odprawił mszę beatyfikacyjną ojca Rafała Chylińskiego.

Drugi etap pielgrzymki miał miejsce w okresie od 13 do 16 sierpnia tego samego roku. Głównym celem papieża były VI Światowe Dni Młodzieży, które odbyły się w Częstochowie. Jednak Jan Paweł II znalazł także sposobność, by odwiedzić ukochany przez niego Kraków  i rodzinne Wadowice. Pod Wawelem, na Rynku Głównym, odprawił mszę beatyfikacyjną Anieli Salawy oraz poświęcił Instytut Pediatrii w Prokocimiu. Na Jasnej Górze,  gdzie pojawiło się aż 1,7 miliona młodzieży (w tym 100000 z Rosji), wygłosił sześć przemówień, które zaadresowane były do młodych ludzi.

5. Piąta pielgrzymka Jana Pawła II do Polski trwała tylko jeden dzień i miała miejsce 22 maja 1995 r. Papież, będąc z wizytą w Czechach, postanowił odwiedzić na kilka godzin diecezję bielsko-żywiecką. Pojawił się wówczas w Skoczowie, Bielsku-Białej oraz Żywcu. Jan Paweł II był w ojczyźnie tylko 10 godzin, ale zdążył wygłosić niezwykle cenną homilię, w której zaznaczył, że w demokratycznym świecie niezwykle wiele zależy od ludzkich sumień.

6. Szósta pielgrzymka Jana Pawła II do Polski odbyła się pod hasłem: „Chrystus wczoraj, dziś i na wieki”. Trwała ona od 31 maja do 10 czerwca 1997 r. W jej czasie papież odwiedził Wrocław, Legnicę, Gorzów Wielkopolski, Gniezno, Poznań, Kalisz, Częstochowę, Zakopane, Ludźmierz, Duklę, Krosno oraz Kraków. Pielgrzymka ta wiązała się z 46. Międzynarodowym Kongresem Eucharystycznym (miał on miejsce we Wrocławiu) oraz z obchodami tysiąclecia śmierci św. Wojciecha. W czasie tego pobytu w Polsce Jan Paweł II wziął także udział w obchodach 600-lecia Wydziału Teologicznego UJ (na którym niegdyś studiował). Przeprowadził także dwie kanonizacje – bł. królowej Jadwigi Andegaweńskiej oraz bł. Jana z Dukli oraz dwie beatyfikacje – Bernardyny Jabłońskiej oraz Marii Karłowskiej.

7. Siódma pielgrzymka Jana Pawła II do Polski miała miejsce w dniach od 5 do 17 czerwca 1999 r. Jej hasłem przewodnim był zwrot: „Bóg jest Miłością”. W tak krótkim czasie papieżowi udało się odwiedzić 23 miejscowości: Gdańsk, Sopot, Pelplin, Elbląg, Licheń, Bydgoszcz, Toruń, Ełk, Wigry, Augustów, Siedlce, Drohiczyn, Warszawę, Sandomierz, Zamość, Radzymin, Łowicz, Sosnowiec, Kraków, Stary Sącz, Wadowice, Gliwice oraz Częstochowę. Była to najdłuższa i, jak się zdaje, najbardziej intensywna pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. W jej czasie papież m.in. spotkał się z rektorami szkół wyższych (w Toruniu), poświęcił bazylikę Matki Boskiej Licheńskiej, beatyfikował Stefana Wincenta Frelichowskiego (także Toruń), spotkał się z prezydentem RP – Aleksandrem Kwaśniewskim (Warszawa), beatyfikował 108 męczenników okresu II wojny światowej oraz Reginę Protmann i Edmunda Bojanowskiego (Warszawa, Plac Piłsudskiego). Pod koniec pobytu w Polsce (już w Krakowie) papież zachorował, a jego obowiązki przejęli inni dostojnicy Kościoła. Jednak nie przeszkodziło mu to, by z okna przy ul. Franciszkańskiej w Krakowie pozdrowić licznie zgromadzonych wiernych.

8. Ósma pielgrzymka Jana Pawła II do Polski odbyła się pod hasłem „Bóg bogaty w miłosierdzie” i trwała od 16 do 19 sierpnia 2002 r. Papież odwiedził Kraków oraz Kalwarię Zebrzydowską. Jego głównym celem było poświęcenie bazyliki Miłosierdzia Bożego w krakowskich Łagiewnikach. W tym czasie Jan Paweł II spotkał się także prezydentem  RP – Aleksandrem Kwaśniewskim oraz z premierem – Leszkiem Millerem. Była to ostatnia wizyta, jaką polski papież złożył swoim rodakom.

Jan Paweł II pojawił się w wielu państwach na całym świecie. Jednak nie można mieć wątpliwości, że szczególne miejsce w jego sercu zajmowała właśnie ojczyzna. W dużej mierze to właśnie dzięki jego staraniom Polska stała się wolnym i demokratycznym krajem. W podzięce za to, zawsze był tutaj mile widzianym i gorąco przyjmowanym gościem i zapewne, pomimo długiej rozłąki, czuł się tutaj jak u siebie.