Zakony - Franciszkanie - historia, charakterystyka, informacje

Wszystkie gałęzie franciszkańskie swoje źródło mają w św. Franciszku z Asyżu, czyli Franciszku Bernardone. Zbiór przepisów normujących codzienne życie zakonne, czyli Reguła, w przypadku założyciela Franciszkanów, czyli Reguła św. Franciszka, obejmuje zarówno właściwy Zakon Franciszkanów, jak i jego gałęzie, czyli obserwantów oraz konwentualnych.

Inną nazwą reguły św. Franciszka jest określenie „zatwierdzona”. Została ona ukonstytuowana w roku 1223 i złożona jest z dwunastu rozdziałów. Autor za cel życiowy uważa postępowanie według Ewangelii oraz przestrzeganie praw Bożych z miłością i wzorowaniem się na Jezusie w jego ubóstwie, cierpieniu i modlitwie. Ważne jest zarówno ubóstwo jednostkowe, jak i zgromadzeniowe. Bracia powinni utrzymywać się z własnej pracy, ale mogą też, gdy zajdzie potrzeba korzystać z jałmużny. Franciszek uznaje misyjną działalność mnichów w głoszeniu słowa Bożego. Bardzo ważną częścią reguły jest jednoczenie się z całym stworzeniem ziemskim. Franciszkanin musi też być uniżony wobec innych oraz ufać ludziom.

Zakon Franciszkanów formował się bardzo długo. Gdy św. Franciszek zmarł, nastąpiło rozdwojenie zgromadzenia na odłamy obserwantów, w roku 1517, i franciszkanów konwentualnych. W późniejszym okresie wyłoniła się również trzecia gałąź franciszkanów – Zakon Braci Mniejszych Kapucynów.  

Wszystkie trzy odłamy oparte są na Regule św. Franciszka, jednak każdy z nich zwraca większą uwagę na inne jej punkty. Na przykład obserwanci to zwolennicy surowszej wersji Reguły.

Pierwszy klasztor obserwantów w Polce powstał w roku 1453 w Krakowie. Z Zakonu Bernardynów wyłoniła się również w Polsce grupa zakonna o nazwie „reformaci”, która swój klasztor wniosła w Pińczowie w roku 1606. Najbardziej znanym zakonem franciszkańskim w Polsce jest Niepokalanów, który założony został przez św. Maksymiliana Marię Kolbe. Władze generalne Zakonu znajdują się w Rzymie. 

Strój zakonny franciszkanów konwentualnych to czarny habit przepasany sznurem z trzema węzłami oraz oddzielny kaptur. Bracia mniejsi zaś noszą brązowy habit z białym sznurem oraz oddzielnie długi kaptur. Kapucyni natomiast przywdziewają brązowy lub kasztanowy habit z długim kapturem, przepasany sznurem.