Konwencje - Konwencja chicagowska (1944) - cel, treść, skutki

Konwencja chicagowska, a w zasadzie Konwencja o Międzynarodowym Lotnictwie Cywilnym, weszła w życie 4 kwietnia 1947 roku, a jej tekst sporządzono 7 grudnia 1944 roku w Chicago. Została ona zapisana w czterech językach: angielskim, francuskim, hiszpańskim oraz rosyjskim.

Konwencja chicagowska jest obecnie głównym źródłem międzynarodowego prawa lotniczego. Jej tekst był zmieniany trzynaście razy. Polska podpisała tę umowę 20 listopada 1958 roku, a dokonały tego jeszcze władze PRL.

Głównym celem konwencji był rozwój międzynarodowego lotnictwa cywilnego. Postanowiono, że każde państwo posiada całkowitą suwerenność, jeśli idzie o przestrzeń powietrzną nad jego terytorium, zdefiniowano również samo pojęcie terytorium. Uogólniono przepisy dotyczące przybycia, odprawy i wylotu. Zapisano, że statki powietrzne mają przynależność państwową i należą do państwa, w którym są zarejestrowane, z możliwością rejestracji tylko w jednym kraju.

Każde państwo powinno w miarę możliwości pomóc statkowi znajdującemu się w niebezpieczeństwie na jego terytorium. Również – każdy statek powietrzny zobowiązany jest do posiadania na swoim pokładzie określonych dokumentów. W tekście konwencji określono skład, zadania i przebieg głosowania Rady oraz Zgromadzenia. Wydano dokładne wytyczne dotyczące finansów i personelu lotnictwa cywilnego. Podano też dokładne definicje najważniejszych pojęć dotyczących lotnictwa:

„Służba powietrzna oznacza każdą regularną służbę powietrzną wykonywaną przez statki powietrzne w celu publicznego przewozu pasażerów, poczty lub towarów (…)

Międzynarodowa służba powietrzna oznacza służbę powietrzną wykonywaną w przestrzeni  powietrznej więcej niż jednego Państwa (…)

Linia lotnicza oznacza każde przedsiębiorstwo przewozu lotniczego oferujące lub wykonujące  międzynarodową służbę powietrzną (…)

Lądowanie w celach niehandlowych oznacza lądowanie dla jakiegokolwiek celu innego niż zabieranie lub pozostawienie pasażerów, towarów lub poczty (…)”.

W ostatnim czasie za sprawą tzw. katastrofy smoleńskiej z 10 kwietnia 2010 konwencji chicagowskiej zrobiło się wyjątkowo głośno. Wiele osób miało wątpliwości, czy akurat ten dokument powinien zostać wykorzystany w przypadku wspomnianego dochodzenia i na ile słuszna jest rosyjska interpretacja przepisów w nim zawartych.