Heroizm – co to jest? Różne oblicza heroizmu w literaturze - rozwiń temat

Heroizm to zdolność do wielkich czynów dokonywanych przez bohaterów obdarzonych wyjątkowym męstwem i odwagą. W literaturze znaleźć można bardzo dużo przejawów postawy heroicznej, które dotyczą i nadludzkich tytanów, ale i zwykłych ludzi, którzy swą wyjątkową postawą zasłużyli na miano herosów.

Już starożytna spuścizna przybliża wielkie duchem postacie, wśród których również znalazła się kobieta. Sofokles bohaterką swojej tragedii uczynił Antygonę, która nie zważając na konsekwencje i nie bojąc się żadnej kary, działała według własnego sumienia, które nakazywało jej pochować szczątki ukochanego brata. Heroizm bohaterki wynika tutaj z nieugiętej postawy działania, którego żadna siła nie była w stanie zmienić. Antygona znając swe racje i wiedząc, że naraża swe życie, postąpiła zgodnie z prawem boskim i własnym sercem.

Również czyny wielu rycerzy średniowiecznych uznawane były za wybitne i wielkie. Takim rycerzem, który swymi czynami udowodnił, że w pełni zasługuje na to miano, był Roland z eposu „Pieśń o Rolandzie”. Bohater posiadał wszystkie zalety, które czyniły z niego wspaniałego wojownika. Jednak jego śmierć w samotnej walce do końca, niewzywanie pomocy świadczą o jego wielkości. Roland umiera w chwale, a jego bezwarunkowa służba ojczyźnie, królowi i Bogu nagrodzone są, gdy aniołowie z samym Gabrielem na czele biorą jego duszę do nieba.

Kolejnym przykładem heroizmu, który jest dziełem kobiety, a zarazem rycerza jest wiersz „Śmierć pułkownika” Adama Mickiewicza. Ukochany wódz Polaków, który oddał życie za ratowanie ojczyzny, nie tylko był wspaniałym, nieustraszonym człowiekiem, ale okazał się również kobietą. Tym większy jest to heroizm, ponieważ przedstawicielka słabej płaci dorównała, a nawet przewyższyła w determinacji i poświęceniu wielu mężczyzn.

Eliza Orzeszkowa ukazała heroiczną walkę narodowowyzwoleńczą zarówno w noweli „Gloria victis”, jak i w „Nad Niemnem”. W obydwu utworach walczący w powstaniu styczniowym Polacy zginęli śmiercią bohaterów, bo dzielnie stawili czoła okupantowi i podjęli próbę uwolnienia kraju spod jego jarzma.

Heroiczne postawy zawsze charakteryzują się poświęceniem swego życia dla innych ludzi, większej zbiorowości czy wielkiej idei. Bohaterowie odznaczają się niepospolitą odwagą i altruizmem.