Fiodor Dostojewski - „Zbrodnia i kara” - Dzieje Raskolnikowa. Opis

Rodion Raskolnikow jest byłym studentem, który musiał zrezygnować z edukacji z powodu chronicznych problemów z brakiem pieniędzy. U starej lichwiarki Alony Iwanownej mężczyzna jest zmuszony zastawiać różne rzeczy, nawet pamiątkowe, by móc opłacać czynsz za marny kąt, jaki zajmowe. Chłopak odczuwa głęboki wstręt do kobiety i wielką niesprawiedliwość z tego powodu, że ona się bogaci na studentach, którzy cierpią głód i nie może pogodzić się z tym, że jego intelekt i zdolności muszą cierpieć z powodu nędzy materialnej. Rodionowi przychodzi do głowy myśl, że mógłby zabić Alonę i, co więcej, zaczyna planować tę zbrodnię. 

W szynku Raskolnikow poznaje historię alkoholika Marmiełodowa, przez którego jego własna córka została prostytutką. Otrzymuje też list od matki, która donosi o rychłym ślubie jego siostry Duni zniesławionej przez pana domu, w którym była guwernantką. Czuje się winny temu, co go tylko umacnia się w powziętych planach. Chłopak jest świadkiem rozmowy, z której wynika, że śmierć lichwiarki byłaby z korzyścią dla społeczeństwa, a mord byłby usprawiedliwiony, bo odzyskane pieniądze pomogłyby wielu, zwłaszcza, że stara chce je oddać Kościołowi. To jeszcze bardziej mobilizuje Rodiona, który czuje, że inni podzielają jego pogląd.

Raskolnikow krok po kroku przygotowuje się do realizacji planu i mimo zawahania, morduje lichwiarkę siekierą. Zabija też jej siostrę, która wróciwszy wcześniej stała się świadkiem zbrodni. Wkrótce dostaje wezwanie na policję, które dotyczy zaległego czynszu u Alony. Słysząc rozmowę policjantów o morderstwie lichwiarki, mdleje. Zabrane ofierze kosztowności ukrywa na jakimś podwórzu pod kamieniem. 

Raskolnikow nie może poradzić sobie z ciężarem swego czynu i choruje. Jego stan obłąkańczo-depresyjny poprawia na chwilę poznanie Soni, córki Marmiełodowa. Komisarz Porfiry Pietrowicz podejrzewa Rodiona, że to on jest winny dwóch morderstw, ale do czynu, którego nie popełnił przyznaje się malarz Mikołaj. Gdy chłopak wyznaje Soni swój czyn, świadkiem rozmowy jest jej sąsiad - Swidrygajłow. Główny bohater żyje jak obłąkany, wszyscy bliscy i znajomi martwią się o jego zły stan psychiczny. 

Dunia i Sonia próbują namówić Raskolnikowa do przyznania się do winy na komisariacie. Po wielu wahaniach chłopak tak czyni. Podczas procesu wszyscy znajomi poświadczają, że Rodion był dobrym człowiekiem, podając liczne argumenty to poświadczające. Jako motyw podał nędzę i niemożność zmiany swej złej sytuacji. Sąd skazał go na osiem lat ciężkich robót, a na Syberię wyrusza za nim kochająca go Sonia. Rakolnikowa dopada tam całkowita apatia i obojętność na wszystko. Jednak wstydzi się swojego położenia i źle traktuje Sonię, która poświęca się dla niego. Jest też nielubiany przez współwięźniów. Choruje też Sonia, jednak oboje zdrowieją i wreszcie miłość pomaga im odnaleźć właściwą drogę. Dzięki dziewczynie bohater otrząsnął się wreszcie z traumy i mógł żyć nadzieją na lepszą przyszłość.