Leon Wyczółkowski „Rycerz wśród kwiatów” - opis obrazu, interpretacja

Monumentalny obraz „Rycerz wśród kwiatów” Leona Wyczółkowskiego powstał w 1904 roku, jest namalowany techniką pastelową na papierze. Dzieło stanowi część malarskiej historiozofii artysty, której korzenie tkwią w romantyzmie. Obraz rycerza-husarza nawiązuje do kręgu mitów i baśni słowiańskich. Przedstawienie rycerza na bajecznie kolorowej, ukwieconej łące podkreśla afirmację natury, przyrody nierozerwalnie stopionej z polskością.

Na pierwszym planie płótna widnieje postać rycerza w lśniącej, złotej, pełnej przepychu zbroi. Skrzydła husarskie przypięte do zbroi nawiązują do jednego z  najświetniejszych okresów w historii wojska polskiego. Rycerz siedzi na pięknym rumaku. Koń ma na grzbiecie okazałe siodło oraz czerwony, haftowany pled.  Atrybutem rycerza jest złoty róg – przedmiot o złożonej symbolice. Złoty róg pojawia się w „Weselu” Wyspiańskiego, jego dźwięk ma obudzić Polaków do walki narodowowyzwoleńczej. Tłem są tutaj góry – Tatry, róg rycerza zwrócony jest w ich stronę. Górale w polskiej tradycji zawsze uważani byli za ostoję polskości i społeczeństwo, którego zaborcom nie udało się ujarzmić. Widoki Tatr stanowią ważny wątek w twórczości Wyczółkowskiego – artysta stworzył całą serię tatrzańskich pasteli pod nazwą „Legendy Tatrzańskie”. Góry uważane były przez malarza nie tylko za kolebkę narodowej tożsamości, ale i źródło odrodzenia. Szczególnie inspirująca była dla artysty ludowa legenda o rycerzach Bolesława Śmiałego uśpionych w Tatrach, którzy po wiekach ockną się, zrzucą klątwę i przyniosą narodowi upragnioną wolność.

Kolorowa łąka, na której znajduje się rycerz, tworzy na obrazie nastrój baśniowości i literackiej fantastyki. Cała scena przedstawiona jest jak gdyby zza okna, którego ramy widać na obrazie, przypominają one drewniane kraty. Jest to oczywista figura zniewolenia narodu polskiego. Dzieło Wyczółkowskiego należy rozumieć w kontekście nawoływania do buntu przeciwko zaborcom. Artysta pragnie przypomnieć Polakom ich świetną, buntowniczą historię oraz tkwiący w Polakach głęboki patriotyzm. Odwołuje się do baśni i podań rycerskich, które przypominają o najważniejszych wartościach dla każdego narodu: umiłowaniu ojczyzny, bohaterstwie i narodowej dumie.

Obecnie obraz podziwiać można Bibliotece Polskiej w Paryżu.