Stanisław Wyspiański „Wesele” - charakterystyka Czepca

Czepiec to w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego najbardziej reprezentatywna postać z chłopstwa. Jest mieszkańcem Bronowic. Poznajemy go w pierwszym akcie, gdy rozmawia z Dziennikarzem.

Już na początku Czepiec daje się poznać jako pewny siebie, wygadany człowiek. Interesuje go polityka, ma nawet podstawowe pojęcie, co się w niej dzieje. Ma także świadomość, jaki jest stosunek inteligencji do ludzi mieszkających na wsi, dlatego do Dziennikarza mówi: „Pon się boją we wsi ruchu. Pon nos obśmiwajom w duchu”. Wynika z tego, że jest to mężczyzna bystry, dobrze zorientowany w sytuacji polityczno–społecznej.

Czepiec nie wstydzi się swojego pochodzenia. Jest dumny z tego, że należy do chłopstwa. Przypisuje tej warstwie wielką siłę, wigor: „ino na wsi jesce dusa, co się z fantazyją rusa”, „jako w nas jest wielga moc, jako że moc jest zaklęta, że się kiedyś opamięta…” Wieś, jego zdaniem, to miejsce autentycznych wartości.

W Czepcu wyraziście malują się też negatywne cechy chłopstwa, takie jak pijaństwo, skłonność do burd, agresja, popęd do nieprzemyślanego działania. Kilkukrotnie powtarza: „my się rwiemy ino do jakiej bijacki”. Nie chce uregulować długów u żydowskiego karczmarza, ale za to skłonny byłby go obić. Nie przebiera też w słowach, które wypowiada pod adresem wyznawcy judaizmu. Względem inteligencji poczyna sobie bez kompleksów, zawsze mówi to, co myśli, często mądrze oceniając panów (np. rozmowa z Poetą, akt I, scena 25). Nie waha się także użyć pod ich adresem gróźb, na wypadek gdyby nie pomogli kosynierom w wywołaniu powstania.

Bohater jest też gotowy stanąć do walki za ojczyznę. Często daje to do zrozumienia swoimi słowami: „ino kto by nos chcioł użyć – kosy wissom nad boiskiem.” Dowodzi to nie tylko jego zapalczywości, ale także zorientowania w sprawach narodowych. W gromadzie chłopskiej darzony jest wielkim szacunkiem i respektem, o czym świadczy fakt, że to on organizuje formację kosynierów. Nie może jednak sam poczynić niezbędnych ruchów, wciąż liczy na zwierzchnictwo potomków szlachty, którzy powinni stanąć na czele oddziałów chłopskich.

Czepiec to postać bardzo wyrazista, odbijająca główne cechy ludności wiejskiej. Mimo że jest zapalczywym awanturnikiem, lubiącym sobie podpić, bardzo chce przywrócić dawną chwałę Polski. Znamienne w jego postaci jest jednak także i to, iż mimo samodzielności myślenia, odwagi wyrażania własnego zdania, nie potrafi wziąć na siebie odpowiedzialności i wciąż liczy na przewodnictwo inteligencji.