Jan van Eyck „Zaślubiny Arnolfinich” - opis obrazu, interpretacja

Słynny niderlandzki malarz stworzył swoje najbardziej znane dzieło w 1434 roku, używając techniki olejnej na desce. Bohaterami obrazu są postacie rzeczywiste – Giovanni Arnolfini był włoskim kupcem osiadłym w Brugii, jego żona to Giovanna Cenami.

Wbrew ówcześnie przyjętym konwencjom malarskim, postacie zostały przedstawione na obrazie w całości. Para ubrana jest w eleganckie stroje, wykończenie ich futrem świadczy o wysokiej pozycji materialnej pary. Mężczyzna ubrany jest w brązową szatę, na głowie ma duży, czarny kapelusz z rondem. Kobieta ubrana jest w zieloną suknię. Na głowie ma ozdobną, haftowaną, białą chustę. Jej sylwetka wskazuje na to, że jest w stanie błogosławionym, ale badacze nie potwierdzają jednogłośnie tej hipotezy. W tamtym okresie wypukły brzuch kobiety był również symbolem atrakcyjności fizycznej. Postacie trzymają się za ręce. Mężczyzna ma uniesioną lewą dłoń. Istnieją hipotezy, że mężczyzna pozdrawia tym gestem świadków stojących poza ramami obrazu, którzy niewyraźnie odbijają się w lustrze. Byłby to dowód na to, że obraz przedstawia ceremonię zaślubin, do której w tamtym okresie nie potrzeba było duchownego, lecz jedynie dwóch świadków. Potwierdza to napis na ścianie: „Tu był Jan van Eyck, 1434”, który świadczy o tym, że sam artysta mógł być świadkiem na ślubie. Tłem dla sylwetek postaci jest na obrazie bogato wyposażone wnętrze pokoju. Po prawej stronie widzimy czerwone, małżeńskie łoże, pozłacany żyrandol oraz lustro.

Artysta osiągnął wrażenie głębi przestrzeni dzięki zbiegającym się liniom ram okiennych oraz krawędzi podłóg. Kompozycja obrazu jest więc symetryczna i bardzo zrównoważona. Na podłodze obok małżonków znajduje się kilka przedmiotów pozornie codziennych, ale tak naprawdę posiadających złożoną symbolikę. Zapalona świeca jest symbolem obecności Boga, stojące na podłodze buty oznaczają miejsce święte lub niecodzienną sytuację (ślub). W tle znajduje się figurka św. Małgorzaty, która patronowała małżeństwom. Szczotkę i różaniec  można  interpretować jako symbole związku kobiety z domem. Pies natomiast jest figurą wierności. Leżące na stole owoce nasuwają skojarzenie z niewinnością, która istniała w raju przed grzechem pierworodnym.

Pozornie realistyczna scena zyskuje dzięki atrybutom umieszczonym na obrazie głębokie znaczenie. Dzieło jest nie tylko rodzajową sceną, przedstawiającą mieszczańskie małżeństwo, ale również pochwałą wierności i miłości małżeńskiej, zwraca uwagę na świętość tego doniosłego sakramentu.

Współcześnie dzieło podziwiać można w National Gallery w Londynie.