Dominikanie - Zakon dominikanów – historia, działalność

Zakon Dominikanów to inaczej Zakon Braci Kaznodziejów, czyli Ordo Fratrum Praedicatorum (OP). Początek zgromadzenia wiąże się z osobą św. Dominika Guzmana, który żył na przełomie XII i XIII wieku. Dał on początek dominikanom poprzez przyjęcie za normę Reguły augustiańskiej. Zakon Braci Kaznodziejów został założony w miejscowości Montpellier we Francji w roku 1206, otrzymując dziesięć lat później aprobatę Stolicy Apostolskiej. Swoją nazwę wziął od imienia założyciela. 

Święty Dominik widział niedostateczne teologiczne przygotowanie kleru owych czasów, które objawiało się w nieznajomości Pisma Świętego i prawd wiary, a także w słabej moralności duchownych. To wszystko nie wpływało korzystnie na przeciwstawianie się heretykom i ich poglądom w osobach katarów i waldensów. Dlatego też św. Dominik, który był w tym czasie kanonikiem katedry w Osma, uznał, że tym, co może zwalczyć herezję i niewłaściwe poglądy, jest głoszenie prawdziwej Ewangelii przez właściwie wykształconego kaznodzieję, a dodatkowo wcielone w życie jako osobisty przykład.

Dominikanie więc jako zasadę zakonnego życia przyjęli pogląd, że każda działalność musi opierać się na studiowaniu teologii, kontemplacji, pracowaniu nad samodoskonaleniem. Należy też przeżywać uroczyście liturgię i samodzielnie rozważać problemy teologiczne, biblijne oraz filozoficzne. W ten sposób przygotowany mnich, może dobrze działać jako apostoł i głosić wolę Boga. Z murów Zakonu Braci Kaznodziejów wyszło wielu wybitnych myślicieli i teologów, jak św. Tomasz z Akwinu, św. Albert Wielki, św. Rajmund z Penafort.

Pierwsi dominikanie w Polsce przybyli w roku 1220 pod przewodnictwem św. Jacka do Krakowa, gdzie w roku 1223 powstał pierwszy klasztor ufundowany przez biskupa Iwona Odrowąża.  Do XVIII wieku powstało na terenie Polski 45 klasztorów. Dominikanie polscy znani byli jako misjonarze, kaznodzieje, teolodzy, rozwinęli też specjalistyczne duszpasterstwo, które obejmowało inteligencję, studentów oraz działalność wydawniczą, naukową i rekolekcyjną. 

Do roku 1994 na całym świecie było 6375 członków zgromadzenia, z czego w polskich klasztorach było 299 zakonników. Władze zakonu znajdują się w Rzymie, w polskiej prowincji zaś, w Warszawie. Ośrodki zakonne dominikanów w Polsce to m.in. Kraków, Elbląg, Wrocław, Gdańsk, Płock, Kamień Pomorski.

Strój zakonny dominikanów, to biały habit ze szkaplerzem, kaptur i długi płaszcza w kolorze czarnym.