Jan Paweł II - Fides et ratio - opracowanie, streszczenie skrótowe

„Fides et ratio” jest pismem szczególnym wśród tych stworzonych przez Jana Pawła II, ponieważ niesie ze sobą treści nie tylko religijne, ale także głęboko filozoficzne, które zajmują środowisko naukowców i filozofów. Charakterystyczne jest to, że encyklika ta mając za podstawę i swego rodzaju bazę tematyczną treści teologiczne, swoim zasięgiem obejmuje dużo szersze kwestie.

Próba dokładnego streszczenia dzieła nie jest możliwa, ponieważ jest ono zbyt pojemne i w pewnym miejscach niezwykle skomplikowane. Tekst Jan Paweł II skierował do biskupów katolickich. Tytuł można przetłumaczyć jako „Wiara i rozum”. Jest to fragment zaczerpnięty z Pisma Świętego mówiący o tym, że wartości te są skrzydłami, które pomagają człowiekowi wznieść się do prawdy.

Bardzo ważnym rysem ludzkiej działalności jest według autora dążenie do poznania świata, co przyczynia się do poznania jego pierwszej przyczyny, czyli Boga. Indywidualnym i zbiorowym dążeniem ludzi jest zmierzanie ku prawdzie, do której wiedzie wiele dróg. U początku refleksji Kościoła znajduje się nauka pozostawiona przez Boga, taka jest podstawa naszej wiary. Poznanie filozoficzne oraz wiara mają różne podłoża, ponieważ jedno jest dążeniem do prawdy przez naturalny rozum, a drugie to akt łaski Bożej, a Jezus jest tym, który ją poświadcza poprzez swoje życie.

Rozum może tylko w pewnym stopniu pojąć Objawienie, które jest pełne tajemnic. Poprzez wiarę można wniknąć w tajemnicę i zrozumieć ją poprawnie. Wiara to też ukazanie Bogu naszego posłuszeństwa. Istnieje głęboka więź między wiarą a rozumowym poznaniem. Wiara pomaga rozumowi zrozumieć wszystko to, co zachodzi w świecie jako wyraz Bożej Opatrzności i realizacja Jego planu. Pragnienie Boga i tęsknota za nim są zaszczepione w każdym ludzkim sercu. Wartości w życiu człowieka powinny być prawdziwe, bo tylko tak rozwija się swą naturę. Są różne rodzaje prawdy – naukowe, filozoficzne, religijne.

Rozum, który nie ma podstawy w wierze, może zgubić na drogach poznania, a wiara bez rozumu może skupić się na uczuciach tak, że przestanie być wartością uniwersalną. Teologia i filozofią wzajemnie na siebie oddziałują. Celem dzisiejszej teologii powinno być kontemplowanie tajemnicy Boga w Trójcy. Bardzo ważna jest więc wartość myśli filozoficznej w rozumieniu wiary.