Obywatel - Cnoty obywatelskie według Marii Ossowskiej - opracowanie

Cnoty obywatelskie są to wartości, które powinny cechować każdego dobrego obywatela. Tylko dzięki nim może istnieć stabilne, mądre i sprawiedliwie społeczeństwo, złączone trwałymi więzami. Każdy z nas powinien dbać o zachowanie wzorców moralnych – tak, by móc wchodzić nie tylko w poprawne, ale i owocne interakcje z innymi jednostkami.

Nie istnieje oficjalna lista cnót, jakimi powinien odznaczać się obywatel. Jest wiele klasyfikacji, jednak chyba najbardziej wartą uwagi jest ta stworzona przez Marię Ossowską, która przedstawia trzynaście cech dobrego obywatela państwa demokratycznego. Są to:

- aspiracje perfekcjonistyczne,
- otwartość umysłu,
- dyscyplina wewnętrzna,
- tolerancja,
- aktywność,
- odwaga cywilna,
- uczciwość intelektualna,
- krytycyzm,
- odpowiedzialność za słowo,
- uspołecznienie,
- rycerskość,
- wrażliwość estetyczna,
- poczucie humoru.

Warto przyjrzeć się pokrótce tej liście. Aspiracje perfekcjonistyczne oznaczają więc stałe dążenie do osiągnięcia ideału – ewolucję, tak, by móc poprawić sytuację nie tylko swoją, ale również całego społeczeństwa. Jest to umiejętność pójścia na kompromis, negocjowania, a także podejmowania trudnych decyzji.

Otwartość umysłu to cecha, która pozwala nam poszerzać swoje horyzonty. Trzeba nie tylko rejestrować informacje docierające do nas, ale również umiejętnie je selekcjonować, żeby móc, na przykład, w medialnej papce doszukać się informacji wartościowych. Z otwartością umysłową wiąże się również tolerancja dla innych, a dalej – akceptacja ich wyborów życiowych.

Dyscyplina wewnętrzna oznacza umiejętność wytrwania przy ustalonym celu, bez zewnętrznych bodźców zmuszających nas do tego. Dobry obywatel sam wie, co jest dla niego właściwe. Jeśli idzie o aktywność – obywatel powinien postawić na działanie, aktywne uczestnictwo w życiu społeczno-politycznym, chociażby poprzez udział w wyborach. Odwaga cywilna jest to z kolei umiejętność przyznania się do błędu, mimo iż niejednokrotnie mamy świadomość, iż poniesiemy jego konsekwencje.

Uczciwość intelektualna oznacza życie w zgodzie z własnymi myślami, asertywność i niepoddawanie się tendencjom konformistycznym Krytycyzm rozumiany jest jako surowe, choć uczciwe spojrzenie na otaczającą rzeczywistość, m.in. związane z nieprzyjmowaniem wszystkich tzw. pewnych informacji za pewnik.

Odpowiedzialność za słowo – każdy obywatel powinien czuć odpowiedzialność za wypowiadane przez siebie słowa. Natomiast uspołecznianie objawia się najczęściej zainteresowaniem sprawami społecznymi i drugim człowiekiem oraz umiejętnością wykazaniem empatii względem innych.

Rycerskość jest to odwaga, by stawać obronie nie tylko samego siebie, ale również słabszych. To kierowanie się przede wszystkim honorem. Wrażliwość estetyczna to z kolei wrażliwość na wartości takie jak piękno, umiejętność docenienia również rodzimej kultury, tradycji. Osiągnięć.

Poczucie humoru jest niezbędne w codziennym życiu, które wymaga od nas różnych postaw, często również wymaga od nas wesołości i optymizmu na przekór smutkowi i rezygnacji, które chciałyby nas dopaść i spowodować naszą życiową i społeczną bierność.