Rodzina jako instytucja - wypracowanie. Rodzina w społeczeństwie

Rodzina jest instytucją, instytucją społeczną, ponieważ funkcjonuje w ramach społeczeństwa. Jej formalne ustanowienie i bytowanie odbywa się zawsze według określonych norm społecznych w przestrzeni pewnego systemu społecznej kontroli. 

Instytucją jest bowiem zespół stale powtarzających się czynności społecznych, uregulowanych za pomocą norm prawnych. Stanowią one narzędzie służące do zaspokojenia różnorakich potrzeb sygnalizowanych przez członków społeczności światowej, grup społecznych będących środowiskiem życia dla rodzin, a także indywidualnych potrzeb konkretnych jednostek ludzkich. 

Skoro zatem rodzina jest instytucją, i to instytucją społeczną, jej działanie wyraża się poprzez spełniane przez nią funkcje. Instytucjonalne funkcje rodziny, można podzielić na wiele sposobów, jednak podstawowe są następujące: 

- funkcja prokreacyjna, biologiczna – polega na zabezpieczeniu biologicznej ciągłości rodziny i społeczeństwa, w rodzinie jest miejsce na zaspokajanie rodzicielskich potrzeb emocjonalnych małżonków, ojcostwa i macierzyństwa;

- funkcja opiekuńczo-zabezpieczająca – polega na zapewnieniu, fizycznym i materialnym, opieki członkom rodziny w konkretnych życiowych sytuacjach, w których nie są oni w stanie sami poradzić sobie z realizacją swoich potrzeb, z powodu ograniczonych możliwości działania, np. zostają pozbawieni koniecznych do życia środków finansowych, są osobami starszymi i chorymi; opieki wymagają niemowlęta i małe dzieci; oprócz tego, istnieje też pozarodzinne zabezpieczenie dla życia osób niesamodzielnych w społeczeństwach: renty, emerytury, szpitale, żłobki czy przedszkola;

- funkcja ekonomiczna, gospodarcza, materialna – polega na zaspokajaniu przez rodzinę potrzeb materialnych jej członków; podejmują oni działania konieczne dla zdobycia środków materialnych, które zapewnią godną egzystencję rodziny; chodzi tutaj przede wszystkim o pracę zarobkową wykonywaną poza domem, ale także o podejmowanie pracy w gospodarstwach domowych; 

- funkcja socjalizacyjna – polega na wprowadzaniu dzieci w świat, na który przychodzą, zwłaszcza w kulturę społeczeństwa w jakim przyjdzie im żyć; celem jest tutaj przygotowanie dziecka do samodzielności, do pełnienia ról społecznych w przyszłości; członkowie rodziny odpowiadają za przekazanie wiedzy oraz umiejętności, wpojenie systemu wartości; rodzice, którzy opiekują się potomstwem, są z nim związani również więzią emocjonalną, poczuciem biologicznej i gospodarczej bliskości; w ten sposób, z czasem więzi między dzieckiem i jego rodziną umacniają się i pozwalają na kształtowanie się jego osobowości; to rodzina jest środowiskiem, w którym dziecko uczy się stopniowo jak należy postępować i działać, a w ten sposób umożliwia włączenie się dziecka do życia społecznego; to rodzina zapoznaje dziecko z dziejami kultury i zachęca do korzystania z jej dóbr; pod wpływem rodziny, dziecko wchodzi również w świat pojęć etycznych i religijnych (niektóre religie, zwłaszcza chrześcijańska, nakładają na rodzinę szczególne obowiązki w tym względzie).