Globalizacja kulturowa - Wpływ globalizacji na kulturę

We współczesnym świecie jednym z najważniejszych tematów badań czy dyskusji są procesy globalizacyjne. Globalizacja to bardzo złożone zjawisko, które dotyczy niemal każdej dziedziny życia człowieka, dlatego też budzi wiele emocji i kontrowersji. Można powiedzieć, że globalizacja w największym stopniu oddziałuje na trzy płaszczyzny: politykę, gospodarkę i kulturę.

Wpływ globalizacji na politykę i ekonomię niekoniecznie jest zauważalny przez przeciętnego człowieka – inaczej jest z kulturą, ponieważ każy w niej uczestniczy. Warto zastanowić się więc, jaki wpływ ma globalizacja na kulturę, czy niesie ona pozytywne skutki, czy raczej stanowi zagrożenie dla rozwoju poszczególnych tradycji.

W dobie przyspieczonego postępu technologicznego w dziedzinie transportu i komunikacji, świat zmniejszył się do rozmiarów, jakich nigdy nie spodziewałby się człowiek przeszłości. Idee, pomysły, wzorce kulturowe i moda rozprzestrzeniają się bardzo szybko, a tym samym coraz bardziej powszechną w świecie staje się kultura rozwiniętych krajów Europy Zachodniej i Ameryki Północnej. Jej silny napór i obecność w mediach, którą ułatwia ogromny zasięg różnych nośników informacji z Zachodu, sprawiają, iż przejmuje się modę na styl życia mieszkańców Stanów Zjednoczonych. Powoduje to, że kultura (w szerokim ujęciu oznaczająca wartości, wzory myślenia i zachowania, wytwory materialne itp.) rozmaitych zakątków świata ulega pewnemu ujednoliceniu.

W wielu przypadkach napór propagowanej przez media kultury Zachodniej, której główne elementy to dobrobyt, idee wolności i indywidualizmu, ale też niestety – nadmierny konsumpcjonizm, powoduje zaadaptowanie ich do lokalnych warunków i tworzenie kultury będącej, mniej lub bardziej twórczym, połączeniem tradycjii lokalnej z kulturą Zachodu.

Jednak często zdarza się, że nowe wzorce wypierają dotychczasowe zwyczaje czy wartości. Przykładem negatywnych skutków globalizacji w aspekcie kulturowym jest Bhutan – kraj, który przez wiele lat był zamknięty dla zewnętrznego świata. Bhutan jest jednym z krajów, w których najpóźniej wprowadzono telewizję. Jej nagłe pojawienie się poskutkowało ogromną popularnością tego medium, co doprwowadziło nawet do rezygnacji z uprawy własnych pól czy do życia nieziszczalnymi w warunkach Bhutanu marzeniami o najnowszych samochodach. Religijni i, mimo problemów i skromnego życia, szczęśliwi mieszkańcy, szukając szczęścia w napierających z rozwiniętego świata dobrach, coraz częściej niestety tracą to, co jest chyba znacznie ważniejsze – własną kulturę i tożsamość.

Przedstawiony przykład Bhutanu wskazuje na negatywne konsekwencje globalizacji w sferze kultury. Należy jednak pamiętać, że może nieść ona także pozytywne skutki np. szybszy przepływ idei powoduje szybszy postęp.