WHO - Światowa Organizacja Zdrowia - geneza, historia, członkowie

WHO - Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization) - jedna z wyspecjalizowanych agend Organizacji Narodów Zjednoczonych, zajmująca się ochroną zdrowia w skali globu.

Ochrona zdrowia w sensie ponadnarodowym zainteresowano się już w połowie XIX w. Wówczas, miały miejsce pierwsze międzynarodowe konferencje sanitarne, mające na celu przeciwdziałanie chorobom epidemicznym (powstała wówczas ogólnoświatowa Międzynarodowa Konferencja Sanitarna działała do 1938 r.). W 1907 r. utworzono Międzynarodowe Biuro Higieny Publicznej z siedzibą w Paryżu. Zajmowało się przede wszystkim gromadzeniem i kolportowaniem informacji na temat zdrowia publicznego, groźnych wtedy chorób zakaźnych i sposobami walki z nimi.

Światowa Organizacja Zdrowia powstała na mocy jednego z artykułów Karty Narodów Zjednoczonych, który zobowiązywał on ONZ do zaangażowania w rozwiązywanie światowych problemów w zakresie zdrowa publicznego. W tym celu, od 19 czerwca do 22 lipca 1946 r., w Nowym Jorku odbyła się specjalna Międzynarodowa Konferencja Zdrowia. Wyłoniła ona komitet techniczny, mający opracować projekt WHO, który ostatecznie podpisało 61 państw i organizacja zaczęła działać od 7 kwietnia 1948 r. W związku z tym WHO przejęła kompetencje Międzynarodowego Biura Higieny Publicznej i Departamentu UNRRA, a wkrótce wchłonęła też Panamerykańskie Biuro Sanitarne. Obecnie, WHO, obok Międzynarodowej Konferencji Sanitarnej, jest drugą co do wielkości i zasięgu organizacją pracującą na rzecz ochrony zdrowia na świecie.

Centrala Światowej Organizacji Zdrowia mieści się w Genewie. Na jej czele stoi mianowany na 5-letnią kadencję Dyrektor Generalny. Najważniejszym organem jest zbierające się corocznie Światowe Zgromadzenie Zdrowia, do którego należą przedstawiciele wszystkich składająca się z państw członkowskich, reprezentujący krajową administrację zdrowia oraz ewentualni doradcy bez prawa głosu. Organem wykonawczym jest Rada, składająca się z wybieranych na 3 lata 32 osób, które desygnują członkowie Zgromadzenia. Sekretariat tworzą Dyrektor Generalny i inni pracownicy działu administracyjnego. Aby usprawnić działanie WHO, podzielono świat na regiony i otworzono 6 biur regionalnych: dla Europy w Kopenhadze, dla Afryki w Brazzaville, dla wschodniego Morza Śródziemnego w Aleksandrii, dla południowo wschodniej Azji w New Delhi, dla zachodniego Pacyfiku w Manili i dla regionu Ameryki w Waszyngtonie. W sumie, w ramach WHO pracuje na stałe ok. 3 500 osób. 

Członkiem WHO może stac się każdy kraj, jeśli jego kandydaturę zaaprobuje większość członków Światowego Zgromadzenia Zdrowia. Polska należy do WHO od samego początku.