Struktura społeczna - interakcjonizm (Herbert Blumer). Charakterystyka

Struktura społeczna w ujęciu teorii interakcjonizmu społecznego rozumiana jest jako wynik relacji zachodzących między ludźmi. Podczas wchodzenia w relacje ludzie wymieniają pewne symbole, a świat społeczny jest aktywnie tworzony przez jednostki poprzez przekształcanie i podtrzymywanie znaczeń tych symboli.

Twórcą koncepcji interakcjonizmu był Herbert Blumer, który w 1937 roku użył nazwy „interakcjonizm symboliczny” dla opisu stanowiska badaczy społeczeństwa podkreślających znaczenie jednostek i relacji między nimi w procesie stawania się świata.

Interakcjonizm Herberta Blumera opiera się na trzech podstawowych założeniach. Po pierwsze, ludzie działają na podstawie znaczenia, jakie mają dla poszczególne rzeczy. Po drugie, znaczenia poszczególnych rzeczy pochodzą z interakcji. I po trzecie – znaczenia są zmieniane przez ich interpretacje, dokonywane przez ludzi w aktualnych sytuacjach.

Powyższe założenia sprawiają, że interakcjoniści przypisują kluczową rolę interakcjom międzyludzkim – w każdym momencie zachowanie człowieka jest interpretowane przez innych. Znaki i gesty są tutaj bardzo istotnym nośnikiem informacji, a każde z nich ma określone znaczenie symboliczne, które jest w stanie odczytać zarówno osoba wysyłająca informacje, jak i odczytująca je. Dzięki naszej kulturze i naszym umysłom, ludzie są w stanie nadać wszystkim działaniom (gestom, znakom, mimice, tonowi głosu itp.) odpowiednie treści, a później je odczytywać. Przebywanie z ludźmi można więc metaforycznie porównać do przebywania na scenie – odgrywamy pewne znaczenia, a inni odczytują je z naszych zachowań. Wchodzimy w rolę, które ułatwiają człowiekowi relacje z innymi.

Żeby mogło dojść do interakcji symbolicznej, konieczne jest istnienie pewnej wspólnoty kulturowej – to niezbędne do rozumienia kodów, znaków, znaczeń określonej grupy. Jeśli ludzie nie potrafiliby korzystać z wypracowanych przez kulturę działań i wchodzić w role społeczne, społeczeństwo nie mogłoby istnieć. Społeczeństwo istnieje bowiem ze względu na to, że utrzymują je wzajemne kontakty ludzi, poszczególne relacje, które stają się wynikiem przyjętych przez daną grupę znaczeń przypisanych działaniom.

Struktura społeczna i kultura nie mogłyby istnieć bez interakcji ludzi, poszczególne interakcje ludzi są jednak warunkowane zarówno poprzez kulturę, jak i społeczeństwo jako takie.