Muammar Kadafi - biografia, życiorys

Muammar Kadafi urodził się w 1942 r. w beduińskiej rodzinie (jego ojciec był hodowcą wielbłądów) na Cyrenajce. Kadafi uczył się początkowo się historii na uczelni w Bengazi, którą jednak porzucił po roku na rzecz Akademii Wojskowej. W czasie studiów wyjechał do Anglii, odmówił jednak odwiedzenia Londynu – Kadafi twierdził, że kraje zachodu pogrążone są w „praktycznym materializmie i pornografii”.

Już w czasie nauki w szkole średniej Kadafi zaangażował się w działalność polityczną – pozostawał wówczas (i jeszcze długo później) pod wpływem egipskiego przywódcy Gamala Nasera. Poglądy Nasera, szczególnie te dotyczące idei panarabizmu, okazały się dla młodego pułkownika Kadafiego podwaliną dla budowy własnych poglądów, ewoluujących przez kolejne dziesięciolecia sprawowania władzy w Libii.

Władzę w Libii Kadafi uzyskał 1 września 1969 roku w wyniku przejęcia władzy przez Związek Wolnych Oficerów – Kadafi był przywódcą Związku. Dotychczas panujący prozachodni król Idris został odsunięty od władzy, a dotychczasową monarchię Kadafi proklamował republiką.

Po przejęciu władzy w państwie Kadafi rozpoczął wprowadzanie reform w duchu islamu, w 1971 r. do kodeksu karnego Libii wprowadzono prawo arabskie. Islamizacji prawa towarzyszyła także daleko posunięta arabizacja. Rządy Kadafiego wiązały się także brutalnymi reakcjami na działalność opozycji oraz usuwaniem z Libii zagranicznych wpływów.

Bardzo istotnym punktem biografii Kadafiego jest wydanie przez niego „Zielonej Książki”, czyli propozycji rozwiązań kwestii społecznych, politycznych i ekonomicznych. „Zielona Książka” w oczach Kadafiego miała być tzw. trzecią drogą – rozwiązaniem palących problemów bez zwracania się ku ateistycznemu socjalizmowi lub konsumpcyjnemu kapitalizmowi. Rozwiązania przedstawione w „Zielonej Książce” Kadafi próbował realizować w Libii. Pod koniec lat 70. Kadafi był przekonany, że Libia jest jedynym krajem, w którym władza przekazana została w ręce ludu.

W latach 80. i 90. Nastąpiła radykalizacja polityki Kadafiego względem USA i państw Europy Zachodniej, co przejawiało się – m.in. – w finansowaniem terroryzmu. Kadafi odpowiadał za serię zamachów terrorystycznych, m.in. eksplozję samolotu Pan American nad Lockerbie (śmierć ponad 250 osób). Pod koniec lat 90. i w latach 2000 stosunki Kadafiego z krajami zachodnimi poprawiły się – przyczynami ocieplenia relacji były m.in. libijskie zasoby ropy.

Zimą 2011 roku rozpoczęła się w Libii wojna domowa spowodowana rozczarowaniem mieszkańców Libii, złą sytuacją materialną, brakiem swobód obywatelskich. Kadafi nie chciał odpowiedzieć na żądania protestujących i oddać władzy. 27 czerwca 2011 roku Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze wydał nakaz aresztowania Muammara Kadafiego (podejrzenie o popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości). Walki między siłami wiernymi Kadafiemu a rebeliantami trwały jeszcze w pierwszych dniach lipca 2011 r.