Henryk Sienkiewicz „W pustyni i w puszczy” - Staś Tarkowski - opis postaci

Staś Tarkowski jest jednym z głównych bohaterów powieści Henryka Sienkiewicza pt. „W pustyni i w puszczy”. Ta pełna barwnych przygód i nieoczekiwanych zwrotów akcji książka zyskała sobie miano kultowej wśród młodzieży, a o jej popularności najlepiej świadczą liczne ekranizacje oraz wznowienia edycji książkowych.

Nastolatkowie cenią sobie walory edukacyjne tej powieści, które nie przytłumiają przygodowej warstwy książki. Postawa głównego bohatera jest z całą pewnością godna naśladowania, jednak możemy w niej odnaleźć pewne cechy, dzięki którym czasami patrzymy na Stasia z dystansem. Dzięki temu książka nie jest odbierana jako moralizatorska. Dodatkowo dzięki humorystycznym sytuacjom i wartkiej akcji zyskała sobie serca młodych czytelników.

Staś jest czternastoletnim chłopcem, jednak jego dojrzałość znacznie przewyższa wiek. Chłopiec wychowywał się tylko pod opieką ojca, gdyż jego matka, która z pochodzenia była Francuzką, zmarła przy porodzie. Jednak ojciec Stasia, który pracował w Port – Saidzie jako inżynier przy budowie Kanału Sueskiego doskonale radził sobie z wychowaniem syna.

Jako patriota nauczył go przede wszystkim języka polskiego (Staś nie mógł posługiwać się nim na co dzień, gdyż mieszkał razem z ojcem w Port – Said), ale także innych, zagranicznych języków, które chłopiec opanował do perfekcji.

Od ojca nauczył się także tolerancji dla innych narodowości. W ciągu swojego dzieciństwa i wczesnej młodości spotykał się z przedstawicielami wielu narodowości, jednak żadnej z nich nie dyskryminował, wręcz przeciwnie – nawet wspierał i przyjaźnił się z czarnoskórymi mieszkańcami kraju. Tak było w przypadku Kalego oraz Mei, których otaczał opieką podczas podróży.

Opiekuńczość i odpowiedzialność to inne ważne cechy tego małego bohatera. Miał on pod swoją opieką ośmioletnią Angielkę Nel, która bez jego rad i troski na pewno ucierpiała by na zdrowiu i życiu. Staś gotów był poświęcić wszystkie swoje dobra dla małej dziewczynki. Sam nie dojadał i cierpiał pragnienie, aby tylko Nel mogła najeść się do syta i napić do woli. Wielokrotnie narażał swoje życie, byle ratować małą przyjaciółkę. Tak było w przypadku febry, na którą zapadła Nel i dla której Staś zdecydował się na niebezpieczną wędrówkę w poszukiwaniu chininy, która była jedynym lekarstwem na ciężką przypadłość dziewczynki.

Jego starania o Nel okazały się zawiązką wspólnej przyszłości młodych, którzy w końcu się pobrali. Z pewnością troskliwy i przedsiębiorczy Staś był nieprzeciętnie atrakcyjnym kandydatem na męża.

Życie w trudnych warunkach wykształciło w chłopcu umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz używania swojej nieprzeciętnej inteligencji i sprytu. Nie raz Staś zdołał wybrnąć z ciężkiej sytuacji dzięki swoim zdolnościom, na przykład kiedy uwolnił wielkiego słonia i tym samym uchronił go przed śmiercią z głodu.

Staś wyróżniał się nie tylko dzięki swojej inteligencji i dojrzałości. Także jego wygląd świadczył o ponadprzeciętnych zdolnościach. Chłopiec miał jasne włosy, niebieskie oczy i zdecydowanie przewyższał wzrostem swoich rówieśników. Dysponował także większą siłą i umiejętnościami radzenia sobie z przeciwnikiem.

Co ważne, Staś nie był zwolennikiem używania przemocy. Wolał pokojowo rozstrzygać wszelkie konflikty i dążyć do konsensusu tak, aby nikt nie był poszkodowany. Tak było w przypadku, kiedy był namawiany przez Mahdiego do przyjęcia innej wiary. Nie uciekał się do agresji bądź zarzutów, ale starał się rzeczowo i z szacunkiem wyjaśnić swoje stanowisko, choć była to postawa dla jego osoby niebezpieczna. Za odmówienie przyjęcia wiary mógł przecież zostać zgładzony.

Rzecz jasna chłopiec nie jest przedstawiony wyłącznie w skrajnie pozytywnym świetle. Ma swoje wady, np. zbytnie wynoszenie się, zarozumialstwo i pychę. Czasami denerwuje małą Nel śmiejąc się z jej młodego wieku. Jednak są to wady na tyle nieszkodliwe, że raczej dodają smaczku tej wyjątkowej postaci.