Adam Asnyk „Nad głębiami” - opracowanie cyklu sonetów

Wybitny polski poeta Adam Asnyk urodził się w 1838 roku w Kaliszu, zmarł w 1897 roku w Krakowie. Debiutował zbiorem „Poezje” w 1869 roku, choć poezję tworzył już o wiele wcześniej. Krytycy poetyccy zgodnie twierdzą, że najdojrzalszą pracą poetycką Asnyka był cykl trzydziestu sonetów zatytułowany „Nad głębiami”. Poeta opublikował go w latach 1883-1894. 

Cykl ten określany jest także mianem poetyckiego traktatu filozoficznego. Asnyk jawi się w nim jako filozof, który snuje refleksje nad istotą wszechświata oraz życia człowieka. W wierszach odnaleźć można nawiązania do filozofów nowożytnych, przede wszystkim Hegla i neokantystów. Asnyk nie ogranicza się jedynie do inspiracji wielkimi filozofami, ale na podstawie ich myśli tworzy także własny, unikalny system poglądów filozoficznych. Poeta formułuje swój program ideowy opierając się na połączeniu myśli romantycznej z pozytywistyczną. Sednem myśli poety jest spirytualistyczny ewolucjonizm oraz przeświadczenie, że cierpienie i śmierć również są czynnikami rozwoju. Klęski kolejnych powstań i zniewolenie narodu Asnyk tłumaczył koniecznością historyczną. Artysta zaczerpnął z romantyzmu przede wszystkim umiłowanie wolności oraz pielęgnowanie tradycji. Pozytywistyczny scjentyzm stał się podstawą do wysuwania przez niego postulatów pracy organicznej i wypełniania obowiązków wobec społeczeństwa. Uznawał również współczesne mu osiągnięcia nauk przyrodniczych oraz prawo powszechnego rozwoju. 

W przeciwieństwie do pozytywistów poeta nie zgadzał się z tym, że rzeczywistość należy poznawać jedynie empirycznie. Duchowość była istotnym elementem jego poezji. Poecie zależało także na utrzymaniu więzi pomiędzy pokoleniami.

Sonety Asnyka odznaczają się dużą dyskursywnością oraz intelektualizacją języka. Wiersze cechuje prosty przekaz oraz nieskomplikowany język. W prostej formie poecie udało się zawrzeć skomplikowaną myśl filozoficzną oraz rozległość myśli.