Która nauka moralna zawarta w „Dziadach” cz. II wydaje ci się najważniejsza? Rozprawka

II część „Dziadów” Adama Mickiewicza przekazuje w swojej treści wiele pożytecznych nauk i przestróg. Przedstawiony przez poetę korowód zjaw to swoista panorama postaw życiowych, prowadzących do pośmiertnego cierpienia. Myślę, że najważniejszą zawartą w tej części utworu nauką jest nauka wypływająca z historii Złego Pana. W mojej pracy zamierzam podjąć próbę wyjaśnienia mego wyboru.

Spośród wszystkich obecnych podczas obrzędu Dziadów zjaw tylko Zły Pan nie budzi współczucia ani poczucia zjednoczenia. Zarówno małe dzieci, jak i piękna młoda panna zgrzeszyli w życiu głównie nieświadomością – dlatego po śmierci muszą cierpieć, by móc w końcu znaleźć się w niebie. Tylko Zły Pan nie ma takiej możliwości – nawet modły zgromadzonych przy obrzędzie ludzi nie mogą już wyjednać dla niego odkupienia. Pan cierpi wieczny głód i pragnienie, lecz składane przez wieśniaków ofiary zostają momentalnie zjedzone przez chmarę drapieżnego ptactwa. Ptaki te symbolizują ludzi, których Pan ukrzywdził za swego życia. Przykładem jest Kruk – zatłuczony na śmierć za kradzież kilku jabłek z sadu Pana oraz Sowa, która wraz z maleńkim dzieckiem zamarzła na drodze, gdy ten wyrzucił ją z dworu w wigilijny wieczór.

Widmo Pana skazane jest na wieczne błąkanie się po świecie, ponieważ nie jest mu dane dostąpić odkupienia. Tylko „bycie człowiekiem” jest gwarantem zbawienia. Po śmierci Pana jego towarzyszami stają się tylko widma, którym kiedyś zadał cierpienie, oraz ich niezmienna mantra: „Hej sowy, puchacze, kruki, / Szarpajmy jadło na sztuki / A kiedy jadła nie stanie szarpajmy ciało na sztuki / Niech gołe świecą kości”. Uważam, że kara Pana – choć niezwykle surowa – odpowiada zbrodniom, którym się dopuścił. Jego historia posiada najbardziej znaczący przekaz i najbardziej istotną naukę moralną.