Stefan Żeromski „Przedwiośnie” - Motyw wędrówki w „Przedwiośniu” Żeromskiego. Opracowanie

Wędrówka jest wpisana w ludzką egzystencję. Nieustannie zmieniamy miejsce swego pobytu, kroczymy uparcie przed siebie, by osiągnąć cel ostatniej przystani. Cezaremu Baryce - głównemu bohaterowi ,,Przedwiośnia”, również nie było to obce. Ten niespokojny duch nie mógł znaleźć sobie miejsca w świecie.

Urodził się w głębi Rosji, wychował w Baku, a był Polakiem, choć wiedział niewiele o samej Polsce. Jego podróż rozpoczyna się w 1917 roku. Jest to czas krwawych walk w Baku, bratobójczych mordów w imię rewolucji. Podczas pracy przy zakopywaniu zwłok, Cezary spotyka ukochanego ojca. Ten skłania go, by wyjechali do ojczyzny, do Polski. Młody Baryka niechętnie na to przystaje, ale nie potrafi odmówić schorowanemu rodzicowi. Podróż jest długa i ciężka. Tysiące ludzi poupychanych w brudnych wagonach wierzy, że ta droga doprowadzi ich do upragnionego celu. Nie wszystkim udaje się ziścić swoje marzenia. Z Moskwy pociąg udaje się do Charkowa. Pan Seweryn, tak jak wielu, nie doczekał chwili ujrzenia wolnej ojczyzny. Udaje mu się jednak przed śmiercią przekonać syna, by ten nie pozostawał w stolicy Rosji, ale by dokończył podróż i dotarł do drogiej Polski. Ujrzy tam bowiem cuda cywilizacji europejskiej - ,,szklane domy”.

Jakże wielkie było rozczarowanie młodego człowieka, gdy zamiast nowoczesnego państwa ujrzał gliniane, rozpadające się, stęchłe chałupy i zharowane, zmęczone ludzkie twarze. Jego wędrówka jednak nie kończy się na przygranicznym miasteczku polsko- żydowskim. Zgodnie z wolą ojca, Cezary, udaje się do Warszawy, do pana Szymona Gajowca. Rozpoczyna studia na wydziale medycyny, które jest zmuszony przerwać z powodu wybuchu wojny polsko - rosyjskiej w 1920 roku. Bez większej motywacji Baryka wstępuje w szeregi żołnierzy i rozpoczyna bój o jeszcze całkiem nie jego ojczyznę. Na wojnie zaprzyjaźnia się z Hipolitem Wielosławskim, który wdzięczny za uratowane życie, zaprasza Cezarego do swojego majątku w Nawłoci. Tutaj młody człowiek jest częstym bywalcem pobliskiego Leńca, gdzie regularnie odwiedza swoją kochankę Laurę Kościeniecką. Romans kończy się jednak nieszczęśliwie i Baryka udaje się po nieprzyjemnej historii otrucia Karoliny Szarłatowiczównej do Chłodka. Poznaje nędzną egzystencję tutejszych chłopów i komorników, po czym postanawia opuścić ziemiański światek i powrócić do Warszawy. Umacnia swoje więzy z ojczyzną i poszukuje najwłaściwszej drogi, by ją podźwignąć z chaosu i bezładu.

Niestety argumenty Szymona Gajowca o powolnych, stopniowych, ale gruntownych reformach ni trafiają do jego przekonania, zaś głośne, gwałtowne, skrajne postulaty komunistów są mu zbyt dobrze znane, by mógł na nie przystać. Cezary wybiera więc własną drogę. Przyłącza się do manifestacji robotniczej i staje na ,,czele zbiedzonego tłumu”. Tutaj jednak nie kończy się jego wędrówka, to dopiero początek prawdziwej, dorosłej drogi bohatera.