Jan Twardowski - biografia, życiorys

Jan Twardowski – poeta w sutannie, którego twórczość zachwyca zarówno wierzących, jak i ateistów. Przez wiele lat pisał „do szuflady” ze względu na panujące realia polityczne oraz stanowisko przedsoborowego kościoła katolickiego. Żartobliwie i z serdecznością nazywany „Janem od biedronki” ze względu na ukazywaną w tekstach pełną ufności, dziecięcą więź między Bogiem a człowiekiem. Autor cytatu wszech czasów: „Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą”.

Jan Twardowski to absolwent Państwowego Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczego im. Tadeusza Czackiego w Warszawie. Podobno od dzieciństwa był chorobliwie nieśmiały i zapatrzony w cuda otaczającej go natury. Już w liceum pisze pierwsze wiersze publikowane później w „Akancie” oraz „Locie”. W okresie 1931-1936 współredaktor młodzieżowego pisma „Kuźnica Młodych”. Maturę zdaje w 1936 r. i rozpoczyna przerwane przez okres wojny studia polonistyczne. Trauma doświadczeń z tego okresu, m.in. zniszczenie domu rodzinnego oraz udział młodego poety jako żołnierza AK w powstaniu warszawskim, sprawia, iż postanawia zostać kapłanem. Wstępuje do seminarium duchownego w Czubinie, a następnie w Warszawie. Święcenia kapłańskie przyjmuje 4 lipca 1948 r. W 1947 r. po kilkunastoletniej przerwie kończy także studia polonistyczne. Jest wikarym w parafii w Żbikowie niedaleko Pruszkowa, potem – od 1959 r. do czasu przejścia na emeryturę – jest rektorem kościoła Sióstr Wizytek w Warszawie. Przez szereg lat pracował również jako wykładowca w warszawskim seminarium duchownym.

Pierwszy tomik przyszłego księdza, wydany w nakładzie 40 egzemplarzy, ukazuje się w 1937 r. Jest to „Powrót Andersena” z wyraźnymi jeszcze wpływami poetyki Skamandra i Józefa Czechowicza. W okresie wojny i okupacji Twardowski wydaje swoje teksty w prasie podziemnej, a tuż po jej zakończeniu rozpoczyna, mającą trwać do końca jego życia, współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym”. Publikuje również w „Odrze” pod pseudonimem Antoni Derkacz. Sława księdza-poety narasta od 1956 r., kiedy zorganizowano pierwsze spotkanie autorskie z twórcą. Wtedy też okazało się, iż istnieje olbrzymie zapotrzebowanie na przesyconą optymizmem i ciepłym humorem religijną twórczość, tak odmienną od majestatycznego i chłodnego stylu kościelnych kazań i tradycyjnej liryki religijnej. W 1959 r. ukazuje się kolejny tom poety, zatytułowany „Wiersze”, na kolejny przyjdzie czekać aż 11 lat („Znaki ufności”, 1970). Od tego momentu poezja Jana Twardowskiego dzięki licznym tłumaczeniom trafia za granicę, a jej autor podróżuje ze swoimi odczytami po kraju.

Ksiądz przez wiele lat głosił katechezę dzieciom, to właśnie im dedykował tomy: „Zeszyt w kratkę” (1973) oraz „Patyki i patyczki” (1988).

„Janowi od Biedronki” przyznano wiele nagród, m.in.: tytuł doktora honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1999), nagrodę „Ikar” oraz Dziecięcą Nagrodę Serca w 2000 r., nagrodę Totus w 2001 r., Order Uśmiechu (1996), nagrodę PEN Clubu im. Roberta Gravesa w 1980 r. za całokształt twórczości i in.

Do najbardziej znanych jego tomików należą: „Niebieskie okulary” (1980), „Rachunek dla dorosłego” (1982), „Który stwarzasz jagody” (1984, 1988), „Nie przyszedłem pana nawracać” (1986), „Sumienie ruszyło” (1989, 1990), „Tak ludzka” (1990), „Stukam do nieba” (1990), „Nie bój się kochać” (1991), „Niecodziennik” (1991), „Nie martw się” (1991), „Tyle jeszcze nadziei” (1993), „Krzyżyk na drogę” (1993), „Pogodne spojrzenie” (2003), „Mimo wszystko” (2003).

Specyficzny humor księdza Jana Twardowskiego przebijający z kart jego tomików powoduje, iż poeta bywa przyrównywany do innego „kaznodziei w sutannie”, a mianowicie – do barokowego jezuity, księdza Józefa Baki.

Po wielu latach niestrudzonego pocieszania maluczkich, wspaniały pedagog oraz poeta odchodzi 18 stycznia 2006 roku. Został pochowany w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.