Jarosław Iwaszkiewicz „Panny z Wilka” - próba powrotu do młodości głównego bohatera. Opracowanie

Któż nie chciałby pozostać wiecznie młodym? Problem ten nurtuje ludzkość od wieków. Nie przypadkiem w naszej historii funkcjonowały mity o źródłach wiecznej młodości, o środkach powstrzymujących starzenie się. Skoro jednak przywrócenie jej ciału okazało się niemożliwe, to dlaczego nie przeżyć jej jeszcze raz, duchowo? Taki właśnie zamiar ma Wiktor Ruben, główny bohater opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza pt: „Panny z Wilka”, gdy przybywa do tej miejscowości.

Kieruje go tam rozczarowanie życiem, zmęczenie pracą, ból po stracie przyjaciela i nadzieja na powrót w minione lata. Już podczas podróży dostrzega zmiany w krajobrazie. Największe wrażenie robią jednak na nim przeobrażenia, jakim ulegli żyjący tam ludzie. Dosięgły one także kobiet, które tam poznał. Poza nieżyjącą już Felą, Kazią prowadząca gospodarstwo, wszystkie kobiety są zamężne (młoda Tunia dopiero oczekuje na ten moment). Podróż ta skłania Rubena do refleksji nad przeszłością. Dostrzega, że jego dawne relacje bohaterkami pełne były, charakterystycznych dla młodości, nadziei i optymizmu. Ma także świadomość, że nie spełnił się w nich, ponieważ postanowił wyjechać, bojąc się zaangażować. Doskonale zdaje sobie sprawę z pustki, która ogarnęła jego życie. Jak się jednak okazuje, powrót do młodości nie jest możliwy, ponieważ czas za bardzo zmienił obydwa elementy tej układanki – zarówno Wiktora, jak i całe Wilko razem z jego mieszkańcami.

Wraz ze wspomnieniami w głowie bohatera rodzą się wyrzuty sumienia, które kieruje on do siebie. Próbuje usprawiedliwiać się przed sobą, że niegdyś nie znał oczekiwań kobiet, z którymi wchodził w relacje, że był lekkomyślny: „Wielki to grzech nie umieć spostrzec własnego szczęścia” – to jedno z jego przemyśleń na ten temat. Teraz, być może, wszystko przeżyłby inaczej, nie popełniłby tych samych błędów. Niestety nie udaje mu się cofnąć dokonanych już zmian, nie potrafi zmusić się do emocji, które dawno się wypaliły. Wszystko, co mu pozostaje, to nieco mglistych wspomnień z tamtych czasów.

Próba powrotu do młodości, podjęta przez Wiktora Rubena, kończy się fiaskiem. Nie udaje mu się obudzić dawnego siebie, pełnego wigoru i nadziei. Zmiany zaszły nie tylko na zewnątrz, ale także w nim samym. Podjęte niegdyś decyzje, wpłynęły na jego późniejsze życie. Teraz nie towarzyszą mu tak intensywne emocje jak niegdyś. Wszystko to spowodowało, że postanowił powrócić do Stokroci i oddać się swojej pracy: „Wybrał to, co wybrał, i ani myśleć o niczym innym, ma swoje ślepe dzieci, Stokroć, zarządzanie folwarkiem, to, co mu daje głębokie zadowolenie, a że tam czasem go to nudzi i myśli, że nie warto, no, to przypuszcza, że każdy ma takie momenty zniechęcenia, każdemu jest ostatecznie ciężko” – te słowa wydają się poświadczać, że bohater pogodził się wewnętrznie z klęską swojej próby i postanowił kontynuować wybraną wcześniej drogę.