Święta ruchome - dlaczego istnieją święta ruchome? Święta zniesione i święta ruchome. Kalendarz Kościoła katolickiego

Nie każde święto w Kościele katolickim obchodzone jest w tym samym dniu roku. Zmiany wynikają z rozmaitego układu Księżyca w danym roku i od jego faz. Na tej podstawie ustalana jest data Świąt Wielkanocnych, które zawsze przypadają w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca, a więc po 25 marca.

Święta ruchome możemy podzielić na trzy grupy. Pierwszą z nich stanowią święta bezpośrednio związane z Wielkanocą oraz od jej terminu uzależnione. Druga grupa to święta już niezwiązane z Wielkanocą, ale dalej pojawiające się w uzależnieniu od dnia wystąpienia Zmartwychwstania Pańskiego, natomiast trzecia grupa obejmuje uroczystości, które nie mają żadnego związku z owym najważniejszym dla chrześcijan świętem.

W pierwszej grupie znajdują się: Święto Zmartwychwstania Pańskiego (jak wspomniano powyżej –  występuje ono w pierwszą niedzielę po równonocy wiosennej), Uroczystość Miłosierdzia Bożego (II Niedziela Wielkanocna, a więc tydzień po Zmartwychwstaniu Pańskim), Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego (VII Niedziela Wielkanocna), Zesłanie Ducha Świętego (pięćdziesiąt dni po Wielkanocy, tzw. Pięćdziesiątnica).

Do drugiej grupy wchodzą: Święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła (wypada w pierwszy poniedziałek po Święcie Zesłania Ducha Świętego), Uroczystość Trójcy Przenajświętszej (pierwsza niedziela po Uroczystości Zesłania Ducha Świętego), Uroczystość Ciała i Krwi Pańskiej (czwartek po Święcie Trójcy Przenajświętszej), Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa (w piątek po drugiej niedzieli po Uroczystości Zesłania Ducha Świętego), Wspomnienie Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny (w sobotę po uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa).

Trzecia grupa mieści z kolei: Święto Chrztu Pańskiego (pierwsza niedziela po 6 stycznia), uroczystość poświęcenia własnej parafii (ostatnia niedziela października), Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata (ostatnia niedziela zwykła, czyli piąta niedziela przed dniem 25 grudnia), Święto Świętej Rodziny (obchodzone w pierwszą niedzielę po 25 grudnia, jednak jeśli Boże Narodzenie wypada w niedzielę, wtedy święto przypada na dzień 30 grudnia).

Natomiast jeśli chodzi o świętą zniesione, są to uroczystości występujące jako nakazane w prawie kanonicznym, jednak co do poszczególnych diecezji lub archidiecezji – nie mają statusu obowiązkowych. Najczęściej jednak kapłani zachęcają wiernych do uczestniczenia w owych dniach w mszach świętych i przestrzegania z własnej woli nakazów i zakazów dotyczących dni świętych, czyli np. sugerują powstrzymywanie się od pracy zarobkowej bądź wykonywania niepotrzebnych obowiązków domowych. Oczywiście brak uczestnictwa w Eucharystii w tym dniu nie będzie skutkował grzechem, gdyż święta zniesione czasem wypadają w normalne dni robocze i nie każdy ma czas czy możliwość udać się do kościoła.

Jednak zwykle parafie organizują dodatkowe msze święte w czasie takiej uroczystości, bądź też w jej wigilię, aby ułatwić wiernym uczestnictwo w Eucharystii. Powinniśmy korzystać z tych okazji, gdyż, jeśli nawet nie grzeszymy nie uczestnicząc w tym dniu w mszy świętej, musimy zastanowić się, czy przypadkiem nie popełniamy zaniedbania.

Czasami święto zniesione to uroczystość nie całkiem wycofana bądź uznana za nieobowiązkową, ale po prostu przeniesiona na inny termin. Tak było w przypadku Uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego, którą teraz obchodzimy w VII Niedzielę Wielkanocną. Jedynie niedziele są „nietykalne” i nikt nie może znieść ich statusu jako dnia świątecznego.

Aby dokonać zniesienia święta, musi zebrać się Konferencja Episkopatu, która przygotowuje wniosek i przekazuje go do Stolicy Apostolskiej. Tylko papież może bowiem dokonać ostatecznej decyzji w sprawie zniesienia święta.

Do świąt zniesionych należą: Uroczystość św. Józefa (obchodzona 19 marca), uroczystość św. św. Piotra i Pawła (29 czerwca) oraz Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (8 grudnia).