Różaniec - jak odmawiać różaniec? Historia, tajemnice różańca. Opis

Różaniec to kontemplacyjna modlitwa do Jezusa Chrystusa za pośrednictwem Matki Boskiej, odmawiana na specjalnym sznurku z odpowiednią liczbą paciorków.

Pełna modlitwa różańcowa składa się z czterech części, w których rozważa się życie, nauczanie, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa oraz obecność Maryi w wybranych momentach Ewangelii. Maryi przypisuje się dar wypraszania szczególnych łask u Jezusa – błogosławionemu Alanowi, dominikaninowi, Matka Boska obiecała, że człowiek otrzyma wszystko, o co poprosi „przez różaniec”.

Nazwa pochodzi od kojarzenia modlitwy różańcowej z sadzeniem Matce Bożej róż (łac. rosarium – ogród róż). Różańcem określa się także sam sznur modlitewny z koralikami, służący do odmawiania modlitwy oraz październikowe nabożeństwa różańcowe odprawiane w Kościele katolickim.

Istnieje niepotwierdzona teoria, że początki różańca sięgają II w. n.e. Legenda z XIII w. opowiada też o pewnym leniwym chłopcu, którego jedynym dobrym uczynkiem było codzienne przyozdabianie wiankiem z róż figury Maryi. Gdy wstąpił do klasztoru, nie mógł wykonywać swojego ulubionego zajęcia. Wówczas stary mnich poradził mu, by od tej pory dawał Maryi codziennie wieniec ze szlachetnych czynów, w które wpleść powinien 50 razy „Zdrowaś Maryjo”, bo taką modlitwę Maryja ceni bardziej niż wszelkie kwiaty.

Współczesną formę modlitwy w Kościele katolickim zapoczątkował św. Dominik w XIII w., zaś obecną formułę „Zdrowaś Maryjo” zatwierdził Pius V w II połowie XVI w. Liczbę 150 powtórzeń określono, wzorując się na 150 powtórzeniach psalmów psałterza.

Pius V ustanowił 7 października świętem Matki Bożej Różańcowej na cześć zwycięstwa chrześcijańskiej floty nad turecką w bitwie morskiej pod Lepanto. Po Soborze Watykańskim II w 1974 r. papież Paweł VI ogłosił różaniec modlitwą ewangeliczną. W 2002 r. papież Jan Paweł II dołączył do dotychczasowych trzech części różańca także tajemnicę światła.

Różaniec rozpoczyna znak krzyża świętego i odmówienie Składu Apostolskiego. Na pierwszym koraliku odmawia się „Ojcze Nasz”, zaś na trzech kolejnych „Zdrowaś Maryjo” – z prośbą o wiarę, nadzieję i miłość. Na kolejnym koraliku modlimy się „Chwała Ojcu” i rozpoczynamy od „Ojcze Nasz” właściwą część różańca jako wprowadzeniem do konkretnej tajemnicy.

Tajemnice radosne dotyczą narodzenia i dziecięcych lat Chrystusa, odmawiane są w poniedziałki i soboty. Tajemnice światła odmawiane w czwartki dotyczą życia Jezusa. Tajemnice bolesne odmawiane we wtorki i piątki opisują mękę Pańską. Tajemnice chwalebne odmawiane są w środy i niedziele i dotyczą Zmartwychwstania.

Na 10 koralikach głównej pętli różańca odmawia się dziesięć razy „Zdrowaś Mario” – rozważając z każdą dziesiątką kolejną z pięciu tajemnic konkretnej części. Odmówienie całej tajemnicy zamyka „Chwała Ojcu”, po czym znów przechodzi się do „Ojcze Nasz” i dziesięć razy „Zdrowaś Mario” (na środkowym paciorku odmawia się zarówno „Chwała Ojcu”, po którym często dodaje się akt strzelisty „O mój Jezu…”, jak i „Ojcze Nasz”).

Symbolika różańca tłumaczona jest jako nieustająca miłość Chrystusa (okrąg). Różaniec odmawia się przy zwłokach bliskich, za spokój ich duszy (istnieją też inne wersje tekstowe różańca – specjalnie za zmarłych).

W XIX w. została zapoczątkowana tradycja tzw. „Żywego Różańca”, którego celem jest głównie wspomaganie misji. Uczestnicy Żywego Różańca tworzą społeczność zwaną „różą”. Każdy członek grupy przez miesiąc odmawia codziennie jedną tajemnicę.

Różaniec był ulubioną modlitwą Jana Pawła II.