Religia - co to jest religia? Definicja, opis, rodzaje i podział religii

Religia jest zjawiskiem społecznym zakreślonym na skalę światową. W różnych rejonach świata ludzie różnych ras wyznają różne systemy religijne. Nie ma więc w tym zjawisku jednorodności. Bardzo trudno zdefiniować religię jako konkretne zjawisko o konkretnym charakterze. Cechą charakterystyczną i wspólną dla wszystkich jest wiara w wyższy byt, ducha, istotę boską, kierującą tym światem, przeznaczeniem i życiem człowieka, losem, szczęściem.

Religie dzielimy na różne rodzaje. Ze względu na to, kto lub znajduje się w jej centrum, wyróżniamy: teocentryczne, antropocentryczne oraz kosmocentryczne. Według niektórych religii (szintoizm) moc tkwi nawet w przedmiotach martwych, roślinach, przedmiotach codziennego użytku. W większości religii podstawę tworzy księga zwykle uważana za natchnioną przez siłę wyższą (jak na przykład Biblia natchniona przez Ducha Świętego, Koran spisany przez Mahometa pod wpływem objawień Allaha). Synonimami do słowa religii w różnych kulturach są słowa: pobożność, bojaźń przed Bogiem, prawo, obyczaj, wieczna nauka.

Samo słowo „religia” pochodzi od „religio”, jednak nigdy nie udało się udokumentować, co dokładnie oznacza ta nazwa. Religia próbuje odpowiedzieć na wiele pytań czysto filozoficznych, moralnych, etycznych. Wyjaśnia też związek każdego człowieka ze świętościami różnego rodzaju oraz tłumaczy, czym jest świętość dla człowieka. Badaniami nad religiami świata zajmuje się religioznawstwo. Jest to „dyscyplina naukowa badająca religię całościowo (komplementarnie) we wszystkich jej przejawach i aspektach”. Na równi z religiami świata trwają badania nad astrologią, alchemią, okultyzmem, alchemią.

Religioznawstwo możemy podzielić na kilka kategorii: teorię religii, historię porównawczą religii, fenomenologię religii, etnologię religii, socjologię religii, psychologię religii oraz geografię religii. Współcześnie religie dzieli się na monoteistyczne i politeistyczne. 

Do najbardziej znanych monoteistycznych (charakteryzujących się wiarą w jednego Boga lub pojedynczą istotę wyższą) należą: judaizm, islam, chrześcijaństwo, protestantyzm, prawosławie, buddyzm. Do wierzeń politeistycznych (wiara w wiele bóstw, istnienie wyższych mocy) zaliczymy: shinto, wierzenia starożytnych Greków oraz Rzymian, Azteków, różnego rodzaju wyznania i wierzenia plemienne plemion afrykańskich.

Innym podziałem religii jest podział na religie uniwersalistyczne, do których należą: chrześcijaństwo (katolicyzm, prawosławie, protestantyzm), buddyzm oraz islam oraz na religie narodowe żywe (są wśród nich: judaizm, hinduizm, shinto, konfucjanizm, taoizm, bahaizm, dżinizm, sikhizm, kaodaizm oraz zaratusztrianizm (są to głównie religie i wierzenia azjatyckie).

Kolejnym rodzajem religii są religie martwe, czyli takie, które obecnie nie istnieją, ale istniały dawniej i o ich dawnej obecności znajdziemy istotne poświadczenia. Do tego rodzaju wierzeń nazywamy politeistyczne wierzenia starożytnego Egiptu, Mezopotamii, Celtów, Rzymian, Greków, Azteków, Germanów, Słowian, Majów, Inków. Współcześnie powstają także nowe rodzaje religii o charakterze typowo sekciarskim. Do najbardziej znanych sekt zaliczyć trzeba: Kościół Scjentologiczny, Ruch Raeliański, ruch Wicca, Kościół Zjednoczeniowy, Ruch Bram Nieba, Ruch Najwyższa Prawda, Ruch Gałąź Dawidowa.

Szczególnym przypadkiem nowoczesnego ruchu religijnego jest New Age, a także satanizm, okultyzm, magia, szamanizm. Trudno jest jednoznacznie zdefiniować, czym naprawdę jest religia. To zespół wierzeń charakterystycznych dla danej społeczności. Religia potrzebna jest człowiekowi, aby nie czuł się samotny i wiedział, że może się do kogoś zwrócić w trudnej sytuacji