„Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” - Motyw śmierci w „Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią”. Opracowanie

Tematem, który dominuje w utworze „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią”, jest śmierć ukazana jako wszechpotężna i niepokonana siła sprawcza. Dzieło to cechuje się niezwykłą plastycznością opisów. Autor przywołuje tutaj niezwykle popularny w średniowiecznej ikonografii, literaturze i sztuce motyw tańca śmierci (tzw. „danse macabre”), przedstawiający personifikację Śmierci zapraszającej do tańca przedstawicieli wszystkich stanów społecznych.

Poeta obdarzył Śmierć cechami ludzkimi (zarówno fizycznymi, jaki i psychicznymi). Przedstawił ją w postaci pomarszczonego, rozkładającego się ciała kobiety z kosą w ręku. Śmierć w tym utworze (we fragmencie, który opisuje jej wygląd zewnętrzny) ma charakter komiczny. Warto przywołać tu choćby fragment, w którym mowa o odpadającym od twarzy kawałku nosa. Jest skora do gniewu - rozzłoszczona głupimi pytaniami Mistrza Polikarpa, Śmierć była gotowa na miejscu ściąć mu głowę. Z jednej strony więc Śmierć jawi się jako postać okrutna i niemożliwa do pokonania, z drugiej - jako narzędzie sprawiedliwości Bożej.

Śmierć zdaje się być skora do rozmów. Wypytywana przez Mistrza, chętnie opowiada o tych, których spotkała i spotka w przyszłości. Wymienia przywary i grzeszki grup społecznych. W ten sposób utwór upodabnia się do pastiszu, satyry na społeczeństwo. W marszu prowadzonym przez Kostuchę idą żebracy, papieże, lekarze, mnisi, kapłani i każdy inny specjalista dowolnej, najbardziej nawet szemranej proweniencji.