Wojciech Bogusławski - biografia, życiorys

Urodził się 9 kwietnia 1757 r. w Glinnie, polski aktor, śpiewak operowy, pisarz i tłumacz. Oświeceniowiec, należał do masonerii, był dyrektorem Teatru Narodowego w Warszawie i założył teatr w Kaliszu.

Nauki pobierał u Pijarów w Warszawie, a następnie na Akademii w Krakowie oraz w Szkołach Nowodworskich. W latach 1775-1778 służył w wojsku, uzyskał stopień podchorążego. Po wystąpieniu z wojska zadebiutował jako autor, śpiewak i aktor, 11 lipca 1778 roku została wystawiona pierwsza opera polska pt.: „Nędza uszczęśliwiona”, którą Bogusławski napisał na podstawie „Kantaty” Franciszka Bohomolca, a do której muzykę skomponował Maciej Kamieński.

W 1781 rozpoczął pracę w teatrze lwowskim, w późniejszych latach przez długi czas był wielokrotnie dyrektorem Teatru Narodowego w Warszawie.

Dzięki poparciu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego uzyskał zgodę na otworzenie własnego teatru w Poznaniu. Jednak teatr ten nie utrzymał się zbyt długo. W tym czasie Bogusławski został przyjęty do loży wolnomularskiej, a od 1785 piastował urząd dyrektora teatru w Wilnie, który sam założył. To w Wilnie wystawił „Fircyka w zalotach” i „Wesele Figara”. Następnie, wraz ze stworzonym w Wilnie zespołem aktorskim Bogusławski w 1790 wraca do Warszawy, gdzie jako dyrektor Teatru Narodowego tworzy narodową scenę teatralną, odpowiadającą potrzebom artystycznym, kulturalnym i obywatelskim ówczesnego społeczeństwa. Na scenie tej Bogusławski nie wahał się głosić swojego poparcia dla reform, wprowadzając do repertuaru sztuki odnoszące się do tematyki związanej z najważniejszymi dla Polaków kwestiami, m.in. „Powrót posła”, czy „Szlachcica mieszczaninem”.

Sam również był autorem sztuk operowych i w 1794 r., na krótko przed wybuchem powstania wystawił pierwszą polską operę „Cud mniemany, czyli Krakowiaków i Górali”. Opera ta została przedstawiona trzykrotnie, zanim cenzura zdjęła ją z desek teatru. Jednak publiczność szybko pojęła aluzje zawarte w sztuce i partie operowe przetrwały w pamięci odbiorców.

Po upadku powstania Bogusławski przeniósł się do Lwowa, wraz z większością dobytku teatralnych rekwizytów. Założył polski teatr i kierował nim do 1799 r. Udało mu się tam wystawić swoich „Krakowiaków i Górali”, a także melodramat „Iskahar, król Guaxary”, oraz Hamleta i inne sztuki Szekspira. To właśnie dzięki przeróbkom i przekładom Bogusławskiego wiele klasycznych sztuk mogło zaistnieć na deskach polskiego teatru.

W 1811 r. Bogusławski otworzył pierwszą Polską Szkołę Dramatyczną i stworzył na jej potrzeby podręcznik dotyczący dramaturgii.

Przed śmiercią Bogusławski spisał i wydał „Dzieje Teatru Narodowego”, a także zbiór swoich dzieł dramatycznych.

W 1827 roku po raz ostatni wystąpił na scenie, a 23 lipca 1829 roku zmarł.