Stefan Żeromski „Siłaczka” - opracowanie noweli

Obrzydłówek to mała wieś, w której toczy się akcja noweli Stefana Żeromskiego pt. „Siłaczka”. Już sama jej nazwa jest odstręczająca i budzi jak najgorsze skojarzenia. Wydarzenia rozgrywające się w tej miejscowości pokazują, że każdy ideał może sięgnąć bruku.

Bohaterem dzieła Żeromskiego jest doktor Piotr Obarecki - społecznik, który przyjeżdża na wieś, by nieść pomoc prostym ludziom. Szybko okazuje się, że jego postawa jest bardzo niewygodna dla miejscowych dorobkiewiczów. Jego filantropijne podejście do pełnionych obowiązków i rozdawanie lekarstw prawie za darmo, zaowocowało wielką niechęcią, jaką przejawiali doń aptekarze działający w Obrzydłówku. Wybijano mu okna, rozpuszczano plotki na jego temat - wszystkie te działania miały na celu ostudzić jego zapał. Bohatera szybko ogarnęła nuda codzienności, którą próbował poprzez kontemplowanie przyrody, grę w karty i spotkania towarzyskie. Rzeczywistość Obrzydłówka prędko pochłonęła jego idealizm i zmieniła Obareckiego w człowieka pozbawionego pasji i chęci do działania.

Któregoś dnia do doktora Pawła przybył chłop z odległej wsi. Prosił on, by mężczyzna udał się z nim do chorej nauczycielki, której stan coraz bardziej się pogarszał. Obarecki rozpoznał w kobiecie Stanisławę Bozowską - swoją młodzieńczą miłość. Obecnie leżała ona w łóżku złożona tyfusem. Doktor miał świadomość, że pomóc może jej tylko chinina. Dlatego powziął wszelkie możliwe środki, by zdobyć lekarstwo. Jednakże na dworze szalała zamieć, która uniemożliwiła prędkie dostarczenie niezbędnych środków. Doktor przeczytał jeszcze list napisany przez Bozowską do przyjaciółki. Informowała ona o złym samopoczuciu i postępach w pracy nad podręcznikiem „Fizyka dla ludu”. Niestety jej wielkie plany zostały przerwane przez śmierć.

Wydarzenia związane ze Stanisławą bardzo odmieniły Obareckiego. Porzucił on karciane nawyki i wiele czasu poświęcił czytaniu. Jednak jego postanowienia były wyjątkowo nietrwałe. Szybko stał się „idealnym obywatelem” Obrzydłówka - wziął ślub i rozpoczął gromadzenie pieniędzy. Zupełnie zapomniał o młodzieńczych ideałach, a jego największym osiągnięciem było skłonienie ludzi do palenia papierosów w gilzach niesklejanych - „nieszkodliwych dla piersi”.

„Siłaczka” to dzieło podejmujące tematykę postaw przejawianych przez ludzi. Stanisława Bozowska jest przykładem niezłomności, męstwa i wielkiego altruizmu. Natomiast Paweł Obarecki po przemianie staje się człowiekiem reprezentującym konformizm i zgodę na katastrofalną sytuację wielu ludzi. Poznajemy także wcześniejsze losy bohaterów, opisane w części retrospekcyjnej. Wtedy jawią się oni jako wielcy entuzjaści działań społecznych. Później okazuje się, że w swoich zamiarach wytrwała jedynie Stanisława Bozowska.

Utwór Stefana Żeromskiego wpisuje się w nurt pozytywistycznych dzieł poświęconych ideałom tej epoki. Autor pokazuje, jak wiele pracy stoi przed ludźmi, którzy podejmują się trudu niesienia pomocy i oświaty wśród mieszkańców biednych wiosek. Okazuje się, że problemem są nie tylko sprawy materialne, ale także postawa ludzi, gdyż ci niespecjalnie garną się do nauki. Heroiczne działania powstrzymywane były także przez miejscowych „potentatów”, pragnących nadal zarabiać na niedoinformowaniu i zacofaniu ludności.

„Siłaczka” to bardzo bolesna opowieść, w której autor pokazuje, jak łatwo można porzucić swoje ideały i dać się wciągnąć w „bylejakość”. Tytułowa bohaterka - Stanisława Bozowska pomimo swojej wielkiej energii, nie zdołała zrealizować zamiarów, gdyż nie spotykała się z ludzką pomocą. Doktor Paweł Obarecki nie miał nawet tyle wytrwałości i prędko okazał konformizm, stając się jednym z tych, z którymi kiedyś walczył.