William Szekspir „Makbet” - charakterystyka Lady Makbet

Lady Makbet jest postacią drugoplanową, jej charakterystyka nie jest więc tak szczegółowa jak Makbeta, tym niemniej jest jedną z ciekawszych żeńskich postaci dramatycznych. Jej rola w tragedii jest istotna szczególnie na początku. To za jej namową Makbet morduje króla. Ona jest inicjatorką tej pierwszej zbrodni, która pociąga za sobą kolejne.

Lady Makbet bardzo dobrze zna swojego męża, zarówno jego ambicje, jak i jego słabości. To dzięki tej znajomości jego natury potrafi skłonić Makbeta do czynu, przed którym on sam się wzbrania. Wie, że Makbet pragnie władzy nie mniej niż ona, że tkwi w nim straszna ambicja. Ale zna go na tyle dobrze, by wiedzieć, że będzie miał skrupuły. Królobójstwo to straszna zbrodnia, nic dziwnego, że Makbet obawia się jej konsekwencji. Lady Makbet nie ma jego obiekcji. Jej postawa jest zdecydowana. Wie, że jeśli pozwoli mężowi na wątpliwości, Makbet może przegapić najbardziej dogodną okazję do czynu. Jest więc stanowcza. Umiejętnie manipuluje uczuciami i myślami męża. Z jednej strony podsyca jego ambicję, z drugiej - drwi z jego słabości. Wzbudza w nim wstyd, bo - oto ona, kobieta, więcej ma odwagi i zdecydowania niż on, mężczyzna.

Bezwzględność i stanowczość Lady Makbet są trochę na wyrost. Nie wiadomo, czy jej postawa jest autentyczna, czy trochę nadrabia miną, by wpłynąć na Makbeta. Czy też to sposób, w jaki okazuje mu uczucie. Udzielając mu wsparcia, popierając jego ambicje, wyrzeka się siebie. Chce się okazać nieugięta. Zachowuje zimną krew, kiedy Makbet traci głowę. To ona wkłada w ręce strażników zakrwawione sztylety. Dokańcza dzieło, które rozpoczął jej mąż. Podobnie później ratuje go z opresji, w miarę racjonalnie tłumacząc jego dziwne zachowanie podczas uczty.

Wydaje się, że Lady Makbet doskonale zna charakter męża, ale niezbyt dobrze zna siebie. Ironią losu to właśnie ona popada w szaleństwo. To jej psychika nie potrafi udźwignąć ciężaru zbrodni. Kiedy przerażony swoim czynem Makbet rozpamiętuje zbrodnię, Lady Makbet dodaje mu odwagi, mówiąc: „Nie trzeba sobie takich rzeczy w takim/ Świetle wystawiać; inaczej by przyszło/ Oszaleć”. Wydaje się zimna, okrutna i opanowana, a jednak to tylko pozór. Początkowo bagatelizuje potworność zbrodni, oskarża Makbeta o słabość, zarzuca mu, że ma białe serce, co oznacza tchórzostwo, mówi: „Kaleka na duchu”. Ale potem i ona dostrzega ohydę ich postępku.

Wydaje się, że racjonalny umysł nie mógł zapanować nad siłą podświadomości. To, co w świetle dnia Lady Makbet próbowała usprawiedliwić, w nocy powracało odbierając jej rozum. Lady Makbet obsesyjnie myje ręce. Cały czas wydaje jej się, że ma na nich ślady krwi zamordowanego Duncana. Czuje zapach krwi, którego nic nie jest w stanie zabić. Zbrodnia powraca do niej koszmarem. Uczucia moralne, które próbowała stłumić, doprowadziły ją w końcu do szaleństwa.

Lady Makbet, początkowo taka zdecydowana i opanowana, traci kontrolę nad swoimi zmysłami. Zabicie króla, za które jest współodpowiedzialna, sprowadza na nią obłęd. Osiągnięcie upragnionego celu nie przynosi jej spodziewanych korzyści. Makbet zostaje królem, ale odsuwa się od niej. Lady Makbet nie ma udziału w rządach, nie osiąga zaszczytów, nie może cieszyć się władzą. Co więcej, traci wszystko, co miała do tej pory - spokój sumienia i miłość męża.

Makbet również nie jest szczęśliwy, jemu władza również odebrała spokój, nie ma w nim wdzięczności do żony za poparcie w zbrodni. Ponadto jej szaleństwo może mu zaszkodzić. Odsuwa się więc od żony. Nie ma między nimi porozumienia. Lady Makbet, choć tak dobrze znała męża, nie potrafiła przewidzieć konsekwencji zbrodni ani wpływu, jaki to wywrze na psychikę Makbeta. Makbet najpierw podziwiał żonę za męstwo, a potem dostrzegł, że za  jej odwagą kryje się bezmyślność i okrucieństwo.

Postać Lady Makbet również jest dynamiczna. Zmienia się w czasie akcji. Jej opanowanie i determinacja są powierzchowne. Przecenia swoje możliwości tłumienia uczuć. Wydaje jej się, że cel uświęca wszelkie środki, a woda wystarczy, by zmyć ślady winy. Los mści się na niej okrutnie i bardzo szybko. Podczas gdy Makbet planuje kolejne zbrodnie i sprawuje swoje okrutne rządy, Lady Makbet musi wycofać się z życia publicznegoi wkrótce umiera w samotności i niesławie.