Epopeja - charakterystyka gatunku

Epopeja zwana jest także eposem. To jeden z najstarszych gatunków literackich, którego korzenie sięgają jeszcze epoki przedpiśmiennej, ma więc tradycje przekazu ustnego. 

Głównym założeniem epopei jest ukazanie zdarzeń historycznych. Mogą być one jednak urozmaicone fikcją literacką. W takich utworach występują więc zarówno bohaterowie historyczni, mityczni oraz fantastyczni. Bardzo ważny jest fakt, iż czas, w którym dzieją się opisywane wydarzenia jest zazwyczaj przełomowy, ważny dla literackich postaci. Mogło to oznaczać wojny, podbicie ziem, ekspansję terenów lub inne istotne zdarzenia. Kolejnym rozwiązaniem było ukazanie początków istnienia jakiegoś społeczeństwa lub przedstawienie jego wierzeń i tradycji. Jak widać, tematyka eposu mogła być różnorodna, ale zawsze ważna dla danego narodu i grupy ludzi. 

Epos zazwyczaj pisany jest wierszem, ale zdarzają się (choć rzadko) utwory prozaiczne. Język tego gatunku jest podniosły, a styl kwiecisty. Jednym z najwybitniejszych twórców epopei był Homer, na którym później wzorowało się wielu artystów. Mistrz słowa stosował wiele zabiegów poetyckich, dzięki którym utwór stawał się bogaty i wystylizowany. Charakterystyczny dla tej formy jest również jej rozmiar. Bywa, że epopeja posiada setki tysięcy wierszy. 

To typowe, ponieważ przedstawienie historii wymaga czasu i licznych odwołań. Epopeje powstały od zawsze i niemal w każdej epoce były popularne. Około XX wieku p.n.e. powstał najstarszy taki utwór zatytułowany „Gilgamesz”. Inne, niezwykle ważne epopeje to „Odyseja” Homera czy też „Eneida” Wergiliusza. W Polsce najważniejszym eposem jest „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. Jest to szczególny typ nazywany epopeją narodową. Takie utwory pokazują ważne wydarzenie dla danego narodu, często w bardzo trudnym okresie. Dzieło to stanowi istotny element kultury polskiej. Tak jest we wszystkich narodowościach, epopeje narodowe sa dla społeczeństwa bardzo ważne. Inne znane eposy to między innymi: „Raj utracony” Miltona, „Orland szalony” Ariosta, „ Jerozolima wyzwolona” Tassa czy też „ Królowa elfów” Spencera.