Abraham - charakterystyka postaci biblijnej, życiorys

Abraham początkowo nazywał się Abram. Był synem Teracha. Wraz z ojcem i swoją żoną Sarą mieszkał w Ur Chaldejskim. Patriarcha opuszcza jednak to miasto. Biblia tłumaczy tę decyzję wolą Boga, a niektóre apokryfy mówią o tym, że Abraham odmówił uznania obcych bóstw, w związku z tym musiał uciekać ze swojego rodzinnego Ur.

Prorok zamieszkał w Charanie. To tutaj miało miejsce objawienie, w którym Bóg obiecał mu, że jego naród będzie sławny na cały świat. Abramowi trudno jednak było w to uwierzyć, gdyż Sara od długiego czasu nie mogła mu dać potomstwa. Bóg nakazał Abrahamowi osiedlić się w ziemi Kanaan. Tutaj doszło do sprzeczki z Lotem – bratankiem patriarchy. W jej wyniku Lot odszedł, a Abram panował na ziemiach izraelskich, które jednak prorok musiał, zgodnie z wolą Boga przejść „wzdłuż i wszerz”.

Patriarcha znowu posłusznie spełnił wolę Jahwe, za co otrzymał obietnicę, że urodzi mu się potomek. Bóg powiedział jednak, że naród Abrahama dostanie się do niewoli i będzie miał trudną historię. Abram miał wtedy 75 lat.

Dwanaście lat później miało miejsce kolejne objawienie. Wtedy Bóg nadał Abramowi imię Abraham, ponieważ patriarcha miał zostać, według słów Jahwe, ojcem narodów. Jego żona również powinna zmienić imię z Saraj na Sara. Abraham otrzymał też obietnicę, że za rok urodzi mu się syn. Trudno było jednak w to uwierzyć, gdyż oboje z Sarą byli już starzy. Sara oddała nawet mężowi swoją niewolnicę Hagar, która powiła Abrahamowi syna Ismaela. Kiedy jednak urodził się jego prawowity syn Izaak, Hagar wraz z dzieckiem została wygnana. Arabowie wierzą, że ich naród pochodzi właśnie od wygnanego Ismaela, który według Biblii był przodkiem „dzikich plemion”.

Izaak natomiast wychowywał się u boku Abrahama i Sary. Szczęście rodzinne nie trwało jednak długo, ponieważ Bóg postanowił poddać Abrahama kolejnej próbie. Tym razem nakazał mu na jednym z pobliskich wzgórz złożyć ofiarę z własnego syna. Abraham przez całą noc rozważał decyzję, jak ma postąpić. W końcu zdecydował, że powinien być posłuszny woli Boga. Następnego dnia wziął więc swojego syna, tłumacząc mu, że idą złożyć ofiarę. Izaak zdziwił się, nie widząc nigdzie zwierzęcia, które mieliby zabić, poświęcając je Bogu. Posłusznie poszedł z ojcem. Kiedy znaleźli się na miejscu, Abraham zaczął przygotowywać się do zabicia syna. Wtedy pojawił się anioł, który w imieniu Boga nakazał nie zabijać Izaaka, gdyż patriarcha dowiódł już swojej wierności i posłuszeństwa Panu. Anioł wskazał też baranka, którego Abraham miał złożyć w ofierze zamiast Izaaka.

Kiedy mężczyźni wrócili do domu, wyruszyli wraz z sługami do Ber–Szeby. Abraham dożył 175 lat. Został pochowany obok Izaaka i Ismaela. Jest uważany za pierwszego monoteistę. To od niego swoje początki wyprowadzają przedstawiciele trzech wielkich religii monoteistycznych: judaizmu, chrześcijaństwa i islamu.

Ciekawostką może być fakt, ze według Koranu to Abraham wraz z Ismaelem budowali pierwszą świątynię Jedynego Boga, która miała stać w miejscu, gdzie dziś istnieje najświętsze miejsce islamu – w Mekce. Żydzi z kolei uważają, że przymierze zawarte miedzy Bogiem a Abrahamem dotyczy jedynie narodu wybranego. Na znak tego przymierza do dziś w judaizmie każdego mężczyznę obowiązuje nakaz obrzezania.

Według badań archeologicznych Abraham był postacią historyczną. Naukowcy określają, że żył w pierwszej połowie drugiego tysiąclecia przed naszą erą.

Ofiara Abrahama to jeden z motywów, do których bardzo często sięgali artyści. Pojawia się na wielu obrazach. Do tematu tego sięgali między innymi Caravaggio, Rembrandt van Rijn czy Marc Chagall. Motyw ten występuje także w literaturze. Tutaj warto przypomnieć choćby „Przymierze” Zofii Kossak-Szcukiej.