Zbigniew Herbert „Ze szczytu schodów” - interpretacja i analiza wiersza

Wiersz Zbigniewa Herberta pt. „Ze szczytu schodów” pochodzi z tomu „Raport z oblężonego miasta i inne wiersze” wydanego w 1983 r. Poeta napisał go niemal trzydzieści lat wcześniej, ale z powodu cenzury nie mógł tekstu opublikować. Możliwość taka nastała dopiero wtedy, gdy instytucja ta została znacznie osłabiona.

Wiersz podejmuje temat władzy totalitarnej. To właśnie ona znajduje się na szczycie tytułowych schodów, natomiast niżej stoją przeciętni ludzie. Widzimy więc, że utwór oparty został na zasadzie kontrastu, który rodzi się między tymi dwoma sposobami życia. Egzystencja normalnych obywateli jest prozaiczna i przyziemna. Zajmują się codziennymi czynnościami, poruszają tylko te tematy, które nie zostały zakazane. Podmiot liryczny określa ich mianem: „sprzątaczy placów” lub też „zakładników lepszej przyszłości”. Chociaż rządzących (którzy wiedzą wszystko) od ludu dzielą tylko schody, są oni bardzo rzadko oglądani, a każdemu ich pojawieniu się towarzyszy wymowny gest – nakazujący ciszę palec na ustach.

Ludzie znajdujący się niżej nie myślą o rewolucji, chociaż podmiot liryczny zaznacza taką możliwość. Mają przecież świadomość tego, że każdy przewrót...