Sukcesja apostolska w Kościele - geneza, opis, znaczenie

Sukcesja apostolska to w wielu religiach, także w religii katolickiej, swoista reguła dotycząca sprawowania władzy w obrębie Kościoła i nad Kościołem.

Sukcesja apostolska, jak sama nazwa wskazuje, wywodzi się jeszcze z czasów apostolskich. Uczniowie Chrystusa po jego śmierci objęli władzę i sprawowali opiekę nad wiernymi w Kościele chrześcijańskim. Jezus, jako pierwszy i najważniejszy przewodnik duchowy, Syn Boży, przekazał im swoją naukę i nakazał nauczanie innych. To właśnie apostołowie szerzyli chrześcijaństwo, nauczali, nawracali ludzi, byli dla nich przewodnikami i mistrzami. Według Nowego Testamentu, Pan powierzył świętemu Piotrowi rolę pierwszego po sobie nauczyciela oraz głowy Kościoła („Paś baranki moje” Ewangelia św. Jana, 21) – święty Piotr uważany jest przez katolików za pierwszego w jego historii papieża. W miarę upływu czasu apostołowie musieli jednak odejść, a ktoś musiał objąć pieczę nad Kościołem. W ten sposób ich obowiązku objęli biskupi (biskup rzymski to, rzecz jasna, papież).

Sukcesja apostolska oznacza po prostu upoważnienie do działania, opieki, władania. Można by rzec, że biskupi stanowili następców apostołów. Sukcesja zakłada również ciągłość, nieprzerywalny proces, co oznacza, że zawsze muszą istnieć zwierzchnicy Kościoła. Istotna jest też hierarchia, ponieważ biskupi to tak zwani wyżsi dostojnicy kościelni. Skoro więc biskupi są następcami apostołów, muszą posiadać podobne do nich prawa, a także obowiązki. Niektóre zostały już wymienione (przekazywanie nauki), jednak w tradycji mają one swoją nazwę. Na władzę apostolską składają się zatem: władza głoszenia Ewangelii, władza udzielania sakramentów oraz władza rządzenia Kościołem. Biskupi zarówno przekazują naukę zawartą w Ewangelii, jak i udzielają święceń, a także posiadają prawa rządzenia i stanowienia o charakterze instytucji religijnej, jaką jest Kościół.

Sukcesja apostolska dotyczy także innych religii, między innymi prawosławia czy też anglikanizmu. Choć reguły tych sukcesji nieco różnią się od zasad panujących w religii katolickiej, wspólne są ich podstawy. Chodzi tu bowiem o odwołanie się do tradycji apostolskiej oraz przekazywanie władzy następnym dostojnikom kościelnym.

Warto raz jeszcze podkreślić, iż sukcesja ma charakter trwały, jest procesem ciągłym. Nie można jej przerwać, ponieważ oznaczałoby to koniec kapłaństwa. Dlatego też władza kościelna dba o to, by biskupi zawsze byli obecni i przygotowani do sprawowania władzy.