Trójca Święta - symbole, opis, znaczenie. Dogmat o Trójcy Świętej

Dogmat o Trójcy Świętej jest jednym z najważniejszych założeń chrześcijaństwa i przyjęły go niemal wszystkie odłamy, a więc: katolicyzm, prawosławie, luteranizm, kalwinizm czy anglikanizm. Wyraża bardzo ważną prawdę o istocie Boga, w którego wierzymy. Wbrew twierdzeniom niektórych, nie jest to połączenie monoteizmu i politeizmu, ale wiara w jednego Boga w Trzech Osobach.

Trzeba pamiętać, że prawda o trójjedności nie jest możliwa do objęcia ludzkim umysłem. Logika na nic się tu nie przyda, gdyż Tajemnica o Trzech Osobach w jednym bycie jest ukryta przed możliwością racjonalnego Jej wyjaśnienia. Niektórzy co prawda próbowali rozumowo wyjaśnić tę kwestię, jednak bez szczególnych rezultatów.

Trójca Święta jest więc określeniem Boga, który istnieje w Trzech Osobach. Mają one tę samą naturę, jednak różnią się pochodzeniem: Bóg Ojciec nie pochodzi od nikogo, Syn Boży pochodzi od Boga Ojca, natomiast Duch Święty pochodzi od Ojca i Syna. Wszystkie trzy Osoby stanowią jednego Boga i są Bogiem, natomiast nie można powiedzieć, że Duch Święty jest Synem, że Syn jest Ojcem czy że Ojciec jest Duchem Świętym.

Święty Patryk, będący patronem Irlandii, starał się wyjaśnić ten dogmat za pomocą trójlistnej koniczyny: trzy płatki stanowią jedną roślinę, jednak są oddzielne, stanowiąc odrębne całości. Porównanie to może w prosty sposób przybliżyć i ułatwić zrozumienie dogmatu o Trójcy Świętej.

Stary Testament nie wspomina literalnie o istnieniu Trójcy Świętej, choć niektórzy badacze zakładają, że pewne wersety mogą się do Niej odnosić. Dopiero Nowy Testament jaśniej wyłuszcza prawdę o trójjedynym Bogu, choć także nigdzie nie wyłożony w sposób dosłowny, że Bóg istnieje w trzech postaciach.

Możemy jednak śmiało założyć istnienie Trójcy Świętej po przeczytaniu wersów np. z Ewangelii św. Mateusza (28, 19) „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego” lub z tych zapisanych na temat chrztu Chrystusa w Jordanie: „A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego jak gołębicę i przychodzącego na Niego. A głos z nieba mówił: «Ten jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie»” (Mt 3, 16, 17).

Wiemy, ze Chrystus pojawił się na ziemi w postaci człowieka. Nie przeczy to jednak Jego Boskości i połączeniu z pozostałymi osobami Boskimi: zarówno Ojciec, jak i Duch Święty zostali zjednoczone z Synem, a więc są tak samo zaangażowani w Jego istnienie na ziemi. Jezus Chrystus nie był więc w połowie człowiekiem, w połowie Bogiem, ale posiadał dwie natury: boską i ludzką.

Dogmat o Trójcy Świętej jest jednym z najwcześniej zaakceptowanych przez Kościół. Sobór w Nicei z 325 roku uznał współistotność trzech osób Boskich, natomiast sobór w Konstantynopolu w 381 r. dogmat ten ostatecznie potwierdził. Powstało wiele prac na ten temat. O Trójcy Świętej pisali m.in. św. Augustyn z Hippony, św. Hilary z Poitiers czy św. Tomasz z Akwinu.

Symboli na przedstawienie Trójcy Świętej jest wiele. Najbardziej znane to – zobrazowanie Boga w postaci człowieka, Syna w postaci baranka, a Ducha Świętego w postaci gołębicy lub też – wyobrażenie Boga jako największej postaci ludzkiej, Chrystusa zawierającego się w Nim oraz gołębicy zawierającej się w Synu. Podobnym wyobrażeniem jest przedstawienie Boga Ojca jako sędziwego człowieka zasiadającego na tronie, Chrystusa zawieszonego na krzyżu i Ducha Świętego także w postaci gołębicy. Mniej obrazowe przedstawienie to trójkąt, do którego domalowywane było słońce, bądź też litera Y, której trzy takie same ramiona symbolizowały równość trzech Osób Boskich.

Uroczystość Trójcy Świętej obchodzona jest w pierwszą niedzielę po święcie Zesłania Ducha Świętego, co wypada 56. dnia po Wielkanocy.