Święto Wniebowzięcia NMP - Wniebowzięcie NMP - opis, historia, znaczenie

Bardzo uroczyście obchodzone w Polsce Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny przypada na 15. sierpnia i jest wolne od pracy. Nasz kraj, szczególnie mocno darzący czcią Maryję (już w X wieku metropolia gnieźnieńska wybrała Matkę Bożą na swoją patronkę), co roku dziękuje Jej za opiekę i dary, jakimi obdarza nas Bóg dzięki Jej wstawiennictwu.

Jednak dzień wolny, jakim według Kodeksu Pracy jest 15. sierpnia, został wprowadzony decyzją sejmu Rzeczypospolitej Polskiej dopiero w 1989 roku. Wcześniej władze komunistyczne, dążąc do zeświecczenia kraju, postanowiły, iż Święto Wniebowzięcia będzie normalnym dniem pracy. Przed tą uchwałą Święto Matki Boskiej Zielnej było – podobnie jak teraz – dniem ustawowo wolnym od pracy.

Nie wszędzie jednak Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny uważane jest za dogmat tak, jak w Kościele katolickim. Na przykład w Kościele Starokatolickim Mariawitów jest to prawda wiary, a więc element religii, który jest poważany i ogólnie szanowany, jednak brak wiary w niego nie eliminuje wiernego z możliwości przyszłego zbawienia po śmierci. Protestanci natomiast w ogóle nie uznają Wniebowzięcia. Pogląd ten uzasadniają argumentem, iż Pismo Święte nie wspomina nic konkretnego o tym wydarzeniu.

Uroczystość Wniebowzięcia ma długą tradycję, jednak jej formalne ustanowienie nastąpiło dopiero w 1950 roku, dekretem papieża Piusa XII, który ogłosił tę prawdę jak dogmat. Wcześniej jednak obchody owego święta były bardzo popularne nie tylko w Europie. Przypuszcza się, iż w Kościołach Wschodnich uroczystość tę obchodzono już w V wieku, gdyż w VI wieku cesarz Maurycy ustanowił ją jako święto państwowe. Wcześniej musiało być więc lokalnie obchodzone przez chrześcijańskich wiernych.

VI wiek to pewna data obchodzenia Wniebowzięcia NMP w Rzymie, gdyż istnieją pisane świadectwa, iż św. papież Sergiusz I organizował procesję z tej okazji. Potwierdzone pisma z Galii wskazują na VI wiek, kiedy to z całą pewnością chrześcijanie czcili Zaśnięcie Maryi, jednak nie był to dzień 15. sierpnia, jak w czasach dzisiejszych, ale 18. stycznia.

Trzeba także dodać, iż Kościoły Wschodu, które do dnia dzisiejszego liczą czas według kalendarza juliańskiego, święto Wniebowzięcia Maryi obchodzą 28. sierpnia, czyli 13 dni po uroczystościach obrządku Zachodniego.

Czym jednak było Wniebowzięcie? Różniło się przecież od Wniebowstąpienia, którego Jezus Chrystus po Zmartwychwstaniu. Istotnie, Jezus Chrystus wstąpił do nieba za sprawą Własnej mocy, natomiast Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny dokonało się dzięki mocy Bożej. Zabrana do chwały wiecznej nie została jednak tylko Jej dusza, ale także ciało. Wszyscy chrześcijanie są powołani do dostąpienia tego samego zaszczytu, jednak sprawiedliwi będą mogli zmartwychwstać ciałem i duszą dopiero po Sądzie Ostatecznym. Maryja natomiast ze względu na swój status Matki Bożej nie musiała czekać aż do tego czasu. Bóg zezwolił, aby przy końcu swego życia mogła zostać całkowicie Wniebowzięta.

Sporną jest kwestia, czy Maryja umarła i dopiero później została Wniebowzięta czy też „zasnęła”, jak określa to prawosławie. Przyjmuje się z jednej strony, że Maryja, która była przecież człowiekiem, podlegała takim samym prawom natury co inni ludzie. Z drugiej jednak strony – śmierć nie mogła jej dotyczyć, gdyż zrodzona została bez grzechu pierworodnego, a to właśnie on odpowiada na nasza śmiertelność.

Argumentem dodawanym do tezy o Zaśnięciu i Wniebowstąpieniu jest fakt, iż Bóg wybrał ciało Maryi jako kolebkę dla swojego Syna Jezusa Chrystusa, musiało więc być ono ze wszech miar czyste i nieskalane. Doskonała dziewiczość Maryi oraz jej niewinność i świętość były wystarczającymi argumentami do opowiedzenia się za sądem, iż śmierć nie mogłaby dosięgnąć bytu tak czcigodnego, że sam Bóg Ojciec postanowił je wybrać do spełnienia obietnicy o narodzinach Mesjasza.

Co jednak mówią źródła historyczne o ostatnich latach życia Maryi? Istnieją sprzeczne doniesienia na ten temat i badacze rozważają dwie możliwości: Jerozolima bądź Efez, skłaniając się raczej ku temu pierwszemu miastu. Co prawda istnieją przekazy mówiące o podróży św. Jana wraz z Maryją do Efezu, co miało uchronić ich przed prześladowaniami, które rozpoczęły się już w I wieku, ale nie jest to pewna informacja.

Inne materiały podają jednak, że św. Jan był w Efezie już jako starszy mężczyzna, a Maryja, gdyby była razem z nim, miałaby według szacunków około dziewięćdziesięciu lat. Przekazy jeszcze innych świętych i pątników (m.in. św. Paweł) wspominają, że w Efezie było kilka śladów działalności św. Jana, jednak nikt nie posiadał informacji, aby obecna była z nim Maryja. Najwięcej świadectw wskazuje natomiast, iż grób Maryi znajduje się w dolinie Jozafata.

W Polsce Wniebowzięcie NMP jest uroczystością o bogatej tradycji. Popularnie nazywana jest ono Świętem Matki Boskiej Zielnej, gdyż Maryja uznawana była za patronkę wszelkich roślin. Miało to związek z legendą dotycząca Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny. Podanie mówi bowiem, że kiedy uczniowie dowiedzieli się o Zaśnięciu Maryi, zjechali się z różnych stron świata, by wyprawić Jej pogrzeb. Św. Tomasz jednak spóźnił się i kiedy wreszcie przybył do stóp Góry Oliwnej, grota, w której miała być pochowana Maryja, została już zasunięta głazem. Uczeń chciał jednak po raz ostatni zobaczyć Matkę Chrystusa, więc specjalnie dla niego kamień został odsunięty. Jakież było zdziwienie uczniów, którzy zamiast ciała Maryi zastali jedynie płatki kwiatów.

Legenda ta utrwaliła się i sprawiła, że w Święto Matki Boskiej Zielnej kobiety zaczęły przynosić na mszę świętą do poświęcenia bukiety kwiatów i ziół. Zanosiły je potem do domów, gdzie miały strzec zdrowia i pomyślności domowników bądź też na pola, aby zagwarantować sobie obfite plony i urodzaj. Było to szczególnie ważne, gdyż Święto Matki Boskiej Zielnej często przypadało na czas dożynek.

Szczególnym kultem święto owo cieszy się w Kalwarii Zebrzydowskiej, dokąd co roku zmierzają tłumy pątników. Odbywają się wtedy uroczyste procesje, odpusty i msze święte, a także inscenizacje Zaśnięcia Matki Bożej oraz jej Wniebowzięcia. Nie inaczej jest na Jasnej Górze w Częstochowie, która także cieszy się corocznym zainteresowaniem wiernych. W tym okresie odbywa się największa pielgrzymka w to miejsce. Wyrusza ona z Warszawy, a jej tradycje sięgają już 1711 roku.