Sens życia według Księgi Koheleta - opracowanie

„Vanitas vanitatum, et omnia vanitas”, czyli „marność nad marnościami i wszystko marność” to słowa w pełni odzwierciedlające przesłanie całej biblijnej Księgi Koheleta. Księga ta poświęcona jest zagadnieniu sensu o znaczenia życia ludzkiego. Biblia zadaje pytania i daje odpowiedzi na pytanie, czym jest życie ludzkie, jak odnaleźć szczęście, gdzie go szukać.

„Marność nad marnościami” mówi o wszystkim tym, co w naszym życiu przemija. Samo życie przemija. Tak naprawdę nie ma żadnego stałego punktu poza Bogiem. Wszystko traci na swojej wartości - uroda, bogactwo. Nic z tych rzeczy nie może do końca uszczęśliwić człowieka, bo są to jedynie materialne korzyści. Mogą go cieszyć jedynie przez jakiś czas. Sam człowiek pojawia się na świecie na krótką chwilę. Poddany jest procesowi starzenia oraz umierania. Śladami jego obecności będą jedynie prochy i kości. Życie człowieka to tyle, ile mgnienie oka.

W Księdze Koheleta jest podany przepis na prawdziwe szczęście. Należy żyć tym, co mamy, każdym następnym dniem, każdą następną chwilą. Nie można być obojętnym wobec cierpienia, a także wobec wielkiej radości. Autor Księgi Koheleta proponuje „złoty środek”, czyli wymiarkowanie pomiędzy skrajną szczęśliwością, a męczennictwem i nieoczekiwanym cierpieniem.

Znajdziemy tutaj odwołania zarówno do filozofii epikurejskiej Horacego - „carpe diem”, jak i przede wszystkim do filozofii stoicyzmu. Stoicy propagowali zachowanie spokoju w przypadku jakichkolwiek wydarzeń wstrząsającym życiem człowieka. Nie może on uniknąć ani bólu, ani cierpienia, więc musi je przyjmować z godnością - „na spokojnie”. 

Kwintesencją przesłania moralnego Księgi Koheleta są słowa kończące księgę: „Wszystkiego tego wysłuchawszy: Boga się bój i przykazań jego przestrzegaj, bo cały w tym człowiek! Bóg bowiem każdy czyn wezwie przed sąd dotyczący wszystkiego, co ukryte: czy dobre było, czy złe”. Życie zgodne z przykazaniami bożymi jest gwarancją życia w szczęściu, chociaż przez tą chwilę. Sens życia ludzkiego tkwi w istnieniu Boga, który nas stworzył. Bóg stworzył człowieka z miłości, więc głębia sensu życia tkwi w miłości. 

Motyw marności pojawia się w Księdze Koheleta w znaczeniu bardzo jasnym, przejrzystym i zrozumiałym. Motyw ten wykorzystywany był w literaturze oraz sztuce późnego średniowiecza. Jest to zaznaczenie nieważności ludzkiej egzystencji bez obecności Boga oraz fakt, że wszystko, co na świecie jest, przeminie. To, co zgromadzimy za życia - bogactwa materialne, skarby, posiadłości - to wszystko zginie razem z nami. Nie w tym tkwi tajemnica sensu życia.

Sensem życia jest wiara w Boga jedynego, który dał nam możliwość życia na tej ziemi. Odpowiednikiem słowa marność jest „przemijanie”. Przemijanie wpisane jest w życie każdego człowieka, stworzenia bożego i nic nie powstrzyma tej zasady. Bóg stworzył nas śmiertelnymi i musimy pamiętać, że nasz czas na ziemi jest ograniczony. Sens naszej egzystencji powinniśmy czerpać z nauk religijnych Biblii. Tam znajdziemy odpowiedzi na nurtujące nas pytania.

Trudno jest jednoznacznie określić, czym jest sens życia, gdzie go możemy znaleźć. Autor Księgi Koheleta wskazuje, gdzie go nie szukać - nie w bogactwach materialnych, korzyściach majątkowych, a w duszy, w samym sobie. Jeżeli człowiek znajdzie harmonię w swoim wnętrzu, będzie żył w harmonii z innymi. Wszystko, co „trwałe”, przeminie z nakazu Boga, bo tylko Bóg jest trwały. Człowiek powinien zdać sobie sprawę z tej racji, gdyż jest ona największą prawdą dotyczącą ludzkiego istnienia.

Biblia mówi także o tym, że praźródłem naszej egzystencji jest miłość boża. Wyszła ona poza granice samych uczuć i stworzyła człowieka najmilszego Bogu.