System polityczny - System jednopartyjny - przykłady, charakterystyka, definicja

System jednopartyjny to jednej z rodzajów systemu partyjnego. Funkcjonuje on w państwach silnego reżimu politycznego. Taki system pojawia się zazwyczaj w krajach komunistycznych lub nazistowskich. Mnóstwo przykładów na tego rodzaju funkcjonowanie państwa zauważamy w przeszłości.

Jak sama nazwa wskazuje, system ten zakłada istnienie tylko jednej partii. Posiada ona w praktyce niemal nieograniczoną moc i władzę, nadzoruje wszystkie poczynania w państwie, podejmuje najważniejsze decyzje dotyczące wszystkich sfer egzystencji. Oznacza to, iż partia posiada monopol niemal we wszystkich dziedzinach życia zarówno politycznego, jak i społecznego. Oczywiście, niemal w każdym państwie o takim systemie istnieje tzw. opozycja. Inne ugrupowania chciałyby dojść do władzy, aby przerwać przejawy reżimu. Niestety, nie jest to absolutnie łatwe. Dominująca partia próbuje zniszczyć jakiekolwiek przejawy opozycji (w krajach stosujących silne represje polityczne, opozycja działa w podziemiu), nie zgadza się na istnienie innych ugrupowań. Zazwyczaj próbuje je zniszczyć, stosuje w tym celu rozmaite sposoby, używa różnych środków. Nie pozwala, aby odebrano jej władzę i zrzucono ją z piedestału politycznego.

Zdarza się także, że w państwach o systemie jednopartyjnym funkcjonuje parlament. Wydaje się, iż jest to ogromny krok do przodu, dobry początek na drodze ku demokracji. Okazuje się jednak, że nie jest to takie oczywiste. Parlament istnieje, ale niemal wszystkie stanowiska obsadzone są przez członków partii dominującej. Ugrupowanie za wszelką cenę stara się bronić swojego miejsca w świecie polityki, dlatego też nawet w parlamencie posiada swoich zaufanych ludzi. W praktyce oznacza to, iż nawet parlament realizuje program i założenia partii.

Jak już zostało wspomniane, system jednopartyjny funkcjonował (i nadal funkcjonuje) zazwyczaj w państwach o ustroju komunistycznym, faszystowskim lub nazistowskim. Przykłady takie znane nam są z historii. W ZSRR panowała niepodzielnie Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego. We Włoszech za czasów Mussoliniego rządziła Narodowa Partia Faszystowska, natomiast w nazistowskich Niemczech głównym ugrupowaniem była NSDAP, czyli Narodowosocjalistyczna Partia Niemieckich Robotników. Każde z tych ugrupowań przez pewien czas posiadało monopol w państwie i było jedyną rządzącą partią.