Proletariat - K. Marks - definicja, charakterystyka pojęcia

Proletariat to pojęcie opisujące jedną z klas społecznych, wyróżnionych w socjologii. Dotyczy ona okresu występującego jako następstwo rewolucji przemysłowej w XIX wieku.

Zgodnie z definicją utworzoną przez filozofa K. Marksa, w skład proletariatu wchodzili zatrudnieni w fabrykach robotnicy, którzy przed momentem zmian ustrojowych i gospodarczych zasilali szeregi pracowników manufaktur oraz rzemieślników bądź byli zubożałymi rolnikami. Była to klasa społeczna, której pozbawiono dostępu do środków produkcji, w związku z czym była ona uciskana i traktowana w sposób niesprawiedliwy, szczególnie w porównaniu z burżuazją, która to dzierżyła do nich dostęp. Zachłanność przedstawicieli burżuazji była przyczyną wieloletniego konfliktu i walki między klasami społecznymi. Tego typu proces historyczny z założenia uznawał rywalizację tych dwóch klas, czyli jednostek kapitalistycznych (właściciele środków produkcji - właścicieli fabryk, zespołów ziemskich czy też kapitału w postaci finansów) oraz proletariuszy (robotników). Walka pomiędzy tymi grupami społecznymi jest nieuchronna i nieustanna, wynika bowiem z natury rzeczywistego stanu posiadania i  potrzeb ludzkich. 

Zgodnie z teorią marksizmu, proletariat nie potrzebuje religii do sprawnego funkcjonowania. Siła robocza nie powinna podlegać procesowi alienacji, gdyż pełni w społeczeństwie kluczową rolę, niezbędną do jego prawidłowego funkcjonowania. Proletariusze byli zmuszeni sprzedawać własną siłę roboczą, podczas gdy burżuazja sprzedawała produkty wynikające z wynajmu owej siły. Było to oczywistą niesprawiedliwością. Marks postulował również przeprowadzenie rewolucji społecznej, w celu poprawy bytu proletariuszy oraz zwiększenia mocy oddziaływania tej grupy. 

Proletariat jako wyróżniona grupa społeczna był zdecydowanie największy w ujęciu liczebnym, gdyż ilość robotników zdecydowanie przewyższała liczbę reprezentantów burżuazji. Jednakże, należy także zauważyć, iż koncentracja kapitału w rękach klasy kapitalistycznej nie przyniosła skutków w postaci upadku państwa. Wręcz odwrotnie, w każdym państwie zbudowanym na teorii marksistowskiej to właśnie działania klasy robotniczej doprowadziły do jego upadku.