Legenda o Warsie i Sawie - streszczenie

Kiedy jeszcze nie było miast i ulic, ląd pokrywały lasy, w których mieszkały dzikie zwierzęta i rosły piękne rośliny. Gdzieś pośród tych lasów, nad rzeką Wisłą stała mała, drewniana chatka. Mieszkali w niej Wars i Sawa, bardzo ubogie małżeństwo. Wars był rybakiem. Każdego dnia brał sieć rybacką i wyruszał nad rzekę. Tam łowił ryby. Jego żona zajmowała się domem, sprzątała, gotowała, czasem też pomagała mężowi. Wieczorami czekała, by przyniósł ryby i przyrządzała je na kolację. Małżeństwo żyło bardzo ubogo i skromnie, ale było zgodne i szczęśliwe.

Tymczasem w okolicznym grodzie zorganizowano polowanie, w którym wzięło udział wielu znanych panów. Wybrał się na nie również książę Ziemomysł. Niestety, podczas łowów zabłądził i zagubił się w puszczy. Długo chodził po lesie szukając pomocy lub drogi do zamku. Robiło się coraz ciemnej, a książę nadal błądził po nieznanym mu terenie. W końcu dotarł na rzekę Wisłę, gdzie stała mała rybacka chatka. Ziemomysł ujrzał ją i postanowił zapukać. Kiedy Wars i Sawa zobaczyli dostojnego gościa bez wahania wpuścili go do środka. Ugościli księcia tak wspaniale, jak tylko umieli. Sawa przygotowała kolację i poczęstowała Ziemomysła gorącą herbatą. Po posiłku gospodarze przyszykowali łóżko dla gościa.

Rankiem wdzięczny książę podziękował Warsowi i Sawie. Było już jasno, więc wiedział, że odnajdzie drogę do domu. Ziemomysł docenił pomoc gospodarzy, ponieważ samotna noc w lesie była bardzo niebezpieczna. Był bardzo bogaty, a okoliczne ziemie należały do niego. Postanowił, że odwdzięczy się za okazaną mu serdeczność i udzieloną pomoc. Podarował Warsowi i Sawie ziemię, na której mieszkali, a także inne, blisko leżące tereny. Od tamtej pory miały to być ziemie Warszowe, bo ich nazwa pochodziła od imion gospodarzy. Dlatego Warszawa swoją nazwę zawdzięcza gościnnym biedakom, którzy mieszkali w lesie nad Wisłą.

Istnieje kilka wersji legendy o Warsie i Sawie.