„Bogurodzica” - opracowanie - archaizmy w pieśni
JUŻ 9902 WYPRACOWANIA W BAZIE!
- 4914 wypracowanie - Język polski
- 1594 wypracowanie - WOS
- 2021 wypracowanie - Historia
- 787 wypracowanie - Religia
- 528 wypracowanie - Język angielski
- 58 wypracowanie - Język niemiecki
„Bogurodzica” uważana jest za najstarszą pieśń polską o tematyce religijnej. Powstała najprawdopodobniej na przełomie XII/XIII wieku, ale jej literacki zapis pochodzi z wieku XV.
Nie jest do końca pewne, kto jest autorem słów, jest ona przypisywana św. Wojciechowi – czeskiemu duchownemu i misjonarzowi. W tamtych czasach „Bogurodzica” funkcjonowała jako hymn narodowy, śpiewana była przez rycerzy przed rozpoczęciem bitwy pod Grunwaldem.
Już sama pieśń jest zabytkiem. Zawiera w sobie wiele archaizmów, czyli wyrazów przestarzałych, takich, które wyszły już z ogólnego użycia. Archaizmem według „Słownika terminów literackich” nazywamy „element językowy pochodzący z minionej epoki historycznej, który wyszedł z powszechnego użycia między innymi na skutek zastąpienia go przez element inny. Zjawisko archaizmu może występować na wszystkich płaszczyznach języka”.
Wyróżniamy archaizmy: słownikowe (całkowite, częściowe), rzeczowe, historyzmy. Inny podział archaizmów to podział na: słownikowe, gramatyczne, fonetyczne, składniowe, leksykalne, słowotwórcze, rzeczowe.
W „Bogurodzicy” występują przede wszystkim archaizmy leksykalne, czyli takie, które były niegdyś w powszechnym użyciu, natomiast teraz zostały zastąpione współczesnymi odpowiednikami. W utworze takimi wyrazami są: „zbożny”, czyli dostatni, „Gospodzin”, czyli Pan, „przebyt”, czyli istnienie, „rodzica”, czyli matka, „jąż”, czyli którą, „jegoż”, czyli którego, „bożyc”, czyli syn Boga, „dziela”, czyli „dla”. Wszystkie powyższe wyrazy wyszły już z ogólnego użycia.
Język zmienił się, a z czasem słowa, które kiedyś były popularne, straciły swoje dotychczasowe znaczenie i zostały wymienione na „nowsze”, dopasowując się do współczesnych nadawców i adresatów języka polskiego. Wyrażenia te stosowane są niezwykle rzadko albo wcale (mogą być środkiem i elementem stylizacji języka na język średniowieczny, np. w literaturze pięknej).
Kolejnym przykładem archaizmów zawartych w „Bogurodzicy” są archaizmy słowotwórcze. Są to między innymi wyrazy takie jak: „Bogurodzica”, czyli matka Boga. Archaizmy słowotwórcze to te, które utworzone zostały poprzez dodanie do wyrazu różnego rodzaju przyrostków i przedrostków. Tutaj jest najważniejsza budowa słowa. „Bogurodzica” składa się z dwóch wyrazów – „Bóg” i „rodzica”. Razem tworzą jedną całość o wspólnym znaczeniu.
Następnym rodzajem archaizmów są archaizmy fonetyczne, takie jak: „Krzciciel”, czyli Chrzciciel, „zwolena”, czyli wybrana oraz „sławiena”, czyli wysławiana. Są to przykłady słów, które istnieją we współczesnym języku polskim, ale często z innym znaczeniem. Ich cechą główną jest to, że przetrwały do dzisiaj, choć ewoluowała fonetyka. W niektórych wyrazach przestarzałych litery zamieniły się pod wpływem językowych procesów na inne litery (np. Krzciciela – Chrzciciela) lub uległy poprzestawianiu. Elementy archaizmów fonetycznych spotykamy w różnych dialektach i gwarach. Istnieją w języku współczesnym, choć używane są rzadko.
W „Bogurodzicy” znajdziemy również archaizmy fleksyjne, takie jak: „spuści”, czyli ześlij, „ziści”, czyli pozyskaj oraz „racz”, czyli raczy. Również i w nich doszło do zmian pod względem budowy wyrazu. Wyrazy te odmieniają się w sposób inny niż kiedyś, związane jest to z ich końcówkami.
„Bogurodzica” to jedna z najstarszych pieśni przetrwałych do czasów współczesnych. Jest w niej wiele zabytków językowych różnego rodzaju. Są tam wyrazy, które dawno temu wyszły z użycia, przez co sam tekst jest trudny do odczytania i zrozumienia. Niemniej jednak jest to utwór, który świadczy o tym, jak język przekształcił się i ewoluował do współczesności.
Podobne wypracowania do „Bogurodzica” - opracowanie - archaizmy w pieśni
- Różny czy podobny wizerunek średniowiecznego rycerza? - na podstawie „Dziejów Tristana i Izoldy” oraz „Pieśni o Rolandzie”
- Czesław Miłosz „Piosenka o końcu świata” - interpretacja i analiza wiersza
- Michał Choromański - biografia, życiorys
- Krzysztof Kamil Baczyński „Orfeusz w lesie” - interpretacja i analiza utworu
- Jarosław Iwaszkiewicz „Panny z Wilka” - charakterystyka Wiktora Rubena
- Ignacy Krasicki „Lew i zwierzęta” - interpretacja, opracowanie bajki
- Leopold Staff „Sonet szalony” - interpretacja i analiza utworu
- Antoni Czechow „Dyplomata” - charakterystyka głównych bohaterów utworu
- Józef Baka „Uwagi śmierci niechybnej” - interpretacja i analiza utworu
- Przypowieści biblijne - „Przypowieść o talentach” - Uniwersalny charakter przypowieści biblijnych
- Obrona Willego Sonnenbrucha - „Niemcy” Leona Kruczkowskiego
- Ignacy Krasicki „Żona modna” - opis balu z satyry Krasickiego
- Jan Kochanowski „Na matematyka” - interpretacja, opracowanie
- Stanisław Grochowiak - biografia, życiorys
- Guy de Maupassant - biografia, życiorys
- Aleksander Puszkin - ogólna charakterystyka twórczości
- Nowela pozytywistyczna - cechy noweli na przykładzie utworu „Janko Muzykant” Henryka Sienkiewicza
- Jan Kochanowski „Odprawa posłów greckich” - charakterystyka Parysa (Aleksandra)
- Sławomir Mrożek „Wesele w Atomicach” - groteska w utworze
- Józef Baka „Uwagach śmierci niechybnej” - Motyw śmierci w „Uwagach śmierci niechybnej”. Opracowanie