Pozytywizm - praca u podstaw w pozytywizmie. Znaczenie hasła i jego wykorzystanie

Pozytywizm to okres w dziejach kultury polskiej, za którego początek przyjmuje się klęskę powstania styczniowego z 1863 r., a za koniec – połowę lat 90 XIX w. Program twórców, pisarzy i ideologów podporządkowany był ówczesnej sytuacji społecznej, ekonomicznej i politycznej kraju. Klęski kolejnych powstań ukazały bezsilność działań zbrojnych skierowanych przeciwko zaborcom. Zrozumiano, że siłą i walką niczego nie się wskóra, że należy jak najszybciej znaleźć nową drogę, by wyzwolić uciemiężony kraj, a skoro nie ma możliwości odzyskania pełnej suwerenności, trzeba ratować to, co pozostało. Stąd też hasła programowe propagowane na każdym kroku przez ideologów: konieczność pracy organicznej, pracy u podstaw, emancypacji kobiet oraz asymilacji Żydów.

Celem literatury stało się wychowanie i stworzenie świadomego i mądrego obywatela, niesienie „kaganka oświaty”. Dominowały utwory fabularne, bo w nich łatwiej było ukazać nurtujące autora problemy, wskazać drogi ich rozwiązania, zasygnalizować jakąś ważką sprawę. Przede wszystkim pozytywiści zauważyli, że nie tylko bogate mieszczaństwo, majętni ludzie, ale i biedni, żyjący w katastrofalnych warunkach, chłopi stanowią ważną część społeczeństwa. To przecież...