Stefan Żeromski „Przedwiośnie”, Zofia Nałkowska „Granica” - Cezary Baryka i Zenon Ziembiewicz - charakterystyka porównawcza

Główni bohaterowie dwóch różnych powieści, Cezary Baryka z „Przedwiośnia” i Zenon Ziembiewicz z „Granicy” to postacie złożone, a ich charakterystyka może pokazać wiele wymiarów życiowych sytuacji i problemów.

Zarówno Cezary, jak i Zenon, zaangażowani byli w sprawy polityczne swojego otoczenia, żaden z nich jednak do końca nie odnalazł się współczesnej im rzeczywistości. Zenon posiadał swoje poglądy, ale pozwolił je zagłuszyć innym, którzy mu za to płacili. Z czasem zatracił ideały, które stanowiły dla niego podstawę godnego życia. Cezary również był podatny na wpływ innych. Zachwycał się hasłami rewolucji, choć tak naprawdę wcale ich nie rozumiał, bezkrytycznie przyjmował to, co z pozoru wydawało się słuszne. Cezary był obojętny wobec poglądów innych, nie potrafił ich zrewidować, krytycznie ocenić. Zafascynowany ideologią rewolucji przysporzył matce, wykończonej staraniami o godne życie, wielu zmartwień. Natomiast kariera polityczna Ziembiewicza naznaczona została rozkazem strzelania do manifestujących robotników. Wielu ludzi straciło przez niego życie.

Cezary Baryka i Zenon Ziembiewicz są do siebie podobni również w kwestii stosunku do kobiet. Zenon poprzez kłamstwa i prowadzenie podwójnego życia doprowadził do tragedii. Zmuszając Justynę do usunięcia ciąży, przyczynił się do jej choroby psychicznej. Nie potrafił prawdziwie kochać. Justynę wykorzystał dla swojej przyjemności, a z Elżbietą ożenił się z obowiązku. Obie kobiety traktował niezbyt poważnie. W obliczu wielu krzywd, jakie wyrządził, postanowił popełnić samobójstwo.

Cezary w majątku Wielosławskich również korzystał z uroków życia, nie przywiązując zbyt dużej wagi do tego, że może kogoś skrzywdzić. Rozkochał w sobie trzy kobiety: Karolinę, Wandę i Laurę. Tylko o tej ostatniej myślał w pewnym stopniu poważnie. Była jednak od niego starsza i miała narzeczonego. Była to miłość zmysłowa, więc Baryka, nawiązując z nią romans, doprowadził do swojej tragedii. Zazdrosna Wanda otruła Karolinę, a narzeczony Laury, dowiedziawszy się o jej romansie, zniechęcił chłopaka do kobiety.

Zenon Ziembiewicz i Cezary Baryka mają ze sobą wiele wspólnego. Napotykając na swojej drodze życiowej mnóstwo problemów nie potrafili sobie z nimi poradzić. Ich działania kończyły się klęską i upadkiem ideałów, które wcześniej posiadali. Bohaterowie „Przedwiośnia” i „Granicy” nie byli wzorami do naśladowania. Starali się żyć uczciwie, ale żadnemu z nich do końca się to nie udało.