Antoni Słonimski - biografia, życiorys

Antoni Słonimski pochodził z żydowskiej rodziny. Urodził się w 1895 roku mając doskonałe predyspozycje do stania się uznanym literatem. Jego przodkowie także zajmowali się szeroko pojętą kulturą: zarówno pradziadek, dziadek, jak i ojciec byli wybitnymi ludźmi, choć każdy z nich na innym polu; najstarszy z nich był naukowcem, dziadek Słonimskiego to zasłużony matematyk, ojciec natomiast był znanym lekarzem.

Słonimski, znany głównie jako literat, początki swojej kariery wiązał raczej ze sztukami plastycznymi. Dostał się na warszawską Akademię Sztuk Pięknych, w której studiował z wieloma sukcesami. Równolegle jednak zajmował się twórczością literacką drukując w rozmaitych gazetach (m.in. „Pro Arte” czy „Sowizdrzał”) zarówno swoje prace plastyczne, jak i wiersze. Twórczość literacka pochłaniała przyszłego autora „Wieku klęski” coraz bardziej. W końcu zarzucił swoje zamiłowania plastyczne na rzecz poświęcenia się literaturze. W 1918 roku założył razem z Julianem Tuwimem oraz Janem Lechoniem kawiarnię „Pod Pikadorem”, która od tej pory stać się miała siedzibą nowego ugrupowania literackiego, a mianowicie – „Skamandra”.

Obok grupy poetyckiej powstało także czasopismo o tym samym tytule. Skamandryci głosili przede wszystkim radość życia, kult witalności i optymizmu. To wiązało się także z częstym poruszaniem kwestii cielesnych, a nawet biologicznych. Innymi cechami charakterystycznymi był egalitaryzm i hasło „carpe diem”, stosowanie kolokwializmów oraz wulgaryzmów, apologia wolności.

Słonimski współpracował także z innymi czasopismami, m.in. z „Kurierem Polskim” czy „Wiadomościami Literackimi”, gdzie zajmował się drukowaniem felietonów oraz recenzji teatralnych. Większość z nich była uszczypliwa, a czasem nawet sarkastyczna. Słonimski, jako że był wybitnie inteligentnym człowiekiem, a przy tym posiadał niezwykłe poczucie humoru, celnie trafiał w słabe punkty każdego z omawianych w swych recenzjach, bądź felietonach, dzieł. Swoje talenty wykorzystywał także pisząc skecze do popularnych wówczas kabaretów, np. „Czarny kot” czy „Tip Top”. Niesłabnącym powodzeniem cieszyły się jego piosenki, gagi oraz humoreski. Nadal bardzo dużo pisał. Wkrótce ukazały się dwa nowe tomiki poety: „Harmonia” i „Parada”. W tym czasie odbywał Słonimski liczne zagraniczne podróże, gdzie nawiązał szereg ciekawych znajomości.

Ideowo był pisarz przeciwnikiem wszelkich skrajnych systemów, a więc opowiadał się zarówno przeciwko ideologiom nazistowskim, jak i socjalistycznym. Kiedy wybuchła II wojna światowa, wyemigrował do Paryża, a kiedy sytuacja we Francji także stała się niebezpieczna – do Londynu, gdzie współpracował z czasopismami takimi jak „Polska walcząca” czy „Nowa Polska”. Na emigracji wydał także swój najpopularniejszy tom – „Alarm” – bardzo ciepło przyjęty przez krytyków oraz czytelników. W 1951 roku wrócił na stałe do Polski obejmując szereg zaszczytnych funkcji, m.in. został prezesem Związku Literatów Polskich, był także w zarządzie polskiego PEN Clubu. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in. Nagrodę Państwową I Stopnia czy Nagrodę Literacką Miasta Stołecznego Warszawy.

W okresie Polski Ludowej sprzeciwiał się socjalistycznej propagandzie, był jednym z twórców tak zwanego Listu 34, w którym ludzie kultury, nauki i sztuki protestowali wobec ograniczeniom nakładanym przez władze PRL-u na obywateli. Także List 14 oraz Memoriał 59 nie obeszły się bez jego uczestnictwa. Przez swoje wystąpienia został Słonimski pozbawiony możliwości sprawowania funkcji publicznych. Występował także zdecydowanie przeciwko akcjom antysemickim, których kulminacją był marzec 1968 roku.

Zginął w 1976 roku, wskutek urazów po wypadku samochodowym.