Adam Mickiewicz „Powrót taty” - interpretacja i analiza ballady

„Powrót taty” to ballada, która weszła w skład tomu „Ballady i romanse”, czyli najważniejszego, bo przełomowego dzieła wczesnego polskiego romantyzmu. Utwór ten opowiada o dramatycznych wydarzeniach - matka zmartwiona długą nieobecnością męża, wysyła dzieci, by pomodliły się w jego intencji przy cudownym obrazie.

Zanim jednak zajmiemy się dalszym ciągiem dzieła, przeanalizujmy jego budowę. Składa się na nią 21 tetrastychów, których wersy liczą odpowiednio 11 i 8 sylab. Pojawiają się rymy przeplatane. Warstwa stylistyczna nie jest szczególnie rozbudowana. Składają się na nią głównie epitety pojawiające się w opisach.

Dzieci posłane na wzgórek, by pomodliły się o powrót ojca, łatwo docierają do celu. Tam zaczynają odprawiać modły, nie mają jednak pojęcia o tym, że są obserwowane. Nagle na horyzoncie pojawia się kupiecki wóz, a wśród orszaku jedzie także ich tato. Wszyscy porwani radością rzucają się sobie w objęcia. Wtedy z pobliskich krzaków wypadają zbójcy i okrążają zgromadzonych. Sytuacja wydaje się beznadziejna, ale herszt bandy postanawia darować życie kupcowi, gdyż widział modlące się dzieci. Ten obraz przypomniał mu o własnej rodzinie.

Akcja utworu jest niezwykle dynamiczna i wartka. Wszystko dzieje się szybko. Możemy odnieść wrażenie, że świat oglądamy z perspektywy dziecka. Nie znajdziemy tutaj niczego zbędnego, dzieło jest okrojone do jednego wątku. Język jest bardzo prosty, wręcz dziecięcy. Ta perspektywa wpływa na obraz świata także w inny sposób. Zło i agresja zostają zastąpione przez dobro i zrozumienie. Wielka wiara dzieci okazuje się silną siłą sprawczą, która szczęśliwie sprowadza ojca do domu.

Warto także odnotować fakt, iż „Powrót taty” w bardzo małym stopniu przypomina inne ballady Mickiewicza. Jest to jednak wrażenie powierzchowne. Jeśli przyjmiemy perspektywę dziecięcą, bo tak stylizowane jest dzieło, to uświadomimy sobie, że przedstawiona została naiwna moralność dziecięca, a z tego punktu widzenia zbójcy nabiorą cech fantastycznych. Nadprzyrodzoną siłą jest także Bóg, którego wsparcie pozwala połączyć rodzinę.

„Powrót taty” to utwór bardzo przyjemny, przedstawiający wydarzenia w sposób zupełnie inny niż inne ballady Mickiewicza. Nawet najbardziej mroczne kreatury (zbójcy) pokazują w nim swoją dobrą stronę.