Paulo Coelho „Alchemik” - alchemia, symbole alchemiczne

Powieść Paulo Coelho pt.: „Alchemik” stanowi współczesną parabolę, opowiadając o rozmaitych prawdach życiowych za pośrednictwem sugestywnych i bardzo malowniczych symboli, których odczytanie stanowi drogę do zrozumienia wymowy całego dzieła. Czar powieści polega jednak na tym, że każdy z nas może odczytać je inaczej, odnajdując swoją własną ścieżkę do sedna – tak, jak każdy z nas inaczej dąży do swojego szczęścia.

Alchemia

Kluczowe dla całego utworu pojęcie zostało wytłumaczone jako: „przeniesienie doskonałości duchowej do świata materii”. Alchemia jest więc nauką tajemną, która tłumaczy, że wszystko, co istnieje, posiada duszę i bez przerwy się przeistacza, sprzyjając ludzkim przedsięwzięciom. Alchemią jest pewnego rodzaju magia, której każdy z nas doświadcza na rozmaitych etapach swojego życia – kiedy trudna z pozoru droga do realizacji naszych marzeń okazuje się bardzo prosta i oczywista, a tajemnicze siły prowadzą nasze kroki najbardziej nieoczekiwanymi ścieżkami.

Kamień filozoficzny

Jest przedmiotem poszukiwanym przez alchemików, ponieważ stanowi klucz do wszystkich tajemnic natury, umożliwiając m.in. przemienianie zwykłych metali w złoto, zachowanie wiecznej młodości i leczenie wszelkich chorób. Alchemicy poszukiwali go poprzez czyszczenie metali wierząc, że, gdy dotrą w końcu do Kamienia Filozoficznego, ten uwolni z siebie Duszę Świata. W ich pracy ów oczekiwany efekt końcowy nie był jednak najważniejszy – istotą była sama praca, która udoskonalała ich, ucząc cierpliwości, pokory i nieustępliwości w dążeniu do wyznaczonych sobie celów. Kamieniem Filozoficznym każdego z nas jest nasze wielkie życiowe marzenie; prawdziwym szczęściem nie jest jego realizacja, lecz to, czego uczymy się pragnąc je spełnić. Swój Kamień Filozoficzny odnajdują tylko najwytrwalsi, najbardziej niezłomni poszukiwacze.

Podróż

Wędrówka Santiago odbywa się równocześnie na dwóch poziomach: przestrzennym oraz – przede wszystkim – duchowym. W swojej podróży napotyka wiele przeciwieństw losu i momentów zwątpienia, zawsze jednak pojawia się siła, która każe mu ruszać dalej. Jest to wędrówka całej ludzkości, wiodąca często krętymi i bardzo stromymi ścieżkami, prowadząca jednak nieomylnie do celu, jakim jest zrozumienie istoty własnego życia. Niektórzy ustają w swoim marszu, jak uczynił to właściciel sklepu z kryształami, którego Santiago poznał w Tangerze – jego życiowym marzeniem i obowiązkiem jako muzułmanina była pielgrzymka do Mekki. W młodości nie miał na nią pieniędzy, później zdobył środki, ale z ich powodu nie miał na nią czasu, na starość zaś bał się wyruszyć w tę podróż, ponieważ myśl o jej odbyciu nadawała sens jego przyszłości. Podobnie czynimy również z naszymi marzeniami, bojąc się spełnienia nawet tych leżących w zasięgu naszej ręki, osiągnięcie celu może bowiem odebrać sens naszej dalszej egzystencji.

Skarb

Jest motywacją podróży Santiago, jednak w chwili jego odnalezienia chłopiec zdaje sobie sprawę z tego, że jego największą wartością nie jest materialne bogactwo, które mu zapewnia, ale poznanie samego siebie dzięki podróży, jaką odbył w jego poszukiwaniu. Realizacja naszych pragnień ma mniejsze znaczenie, niż to sobie zazwyczaj wyobrażamy, bowiem samo pragnienie i dążenie jest już skarbem najcenniejszym.

Własna legenda i Dusza Wszechświata

Alchemik powtarza Santiago kilkakrotnie, by słuchał głosu swego serca, ponieważ to on doprowadzi go do spełnienia jego legendy – jego przeznaczenia. Powiada również, że kiedy się czegoś bardzo mocno pragnie, cały wszechświat pomaga, byśmy mogli spełniać swoje marzenia. Istotą ludzkiego życia jest więc rozpoznanie jej właściwego celu i nieugięte kroczenie w jego stronę. Wola każdego z nas sama w sobie jest już realizacją naszej legendy – to ona każe nam stawiać kroki, zaś wszechświat czuwa nad tym, by każdy z nich prowadził nas do celu.