Dzieje Apostolskie - pierwsi chrześcijanie - charakterystyka

Dzieje Apostolskie to następna po Ewangeliach księga Nowego Testamentu. Jej autorstwo przypisuje się św. Łukaszowi, który spisywał historie życia i nauczania apostołów, czerpiąc wiedzę z relacji naocznych świadków.

Dzięki temu oprócz losów św. św. Piotra i Pawła, którzy są głównymi bohaterami Dziejów Apostolskich, dowiadujemy się także o tym, w jaki sposób rozwijało się chrześcijaństwo po wniebowstąpieniu Jezusa, jak i gdzie powstawały pierwsze chrześcijańskie wspólnoty oraz jakie prześladowania spotykały pierwszych chrześcijan.

Dzieje Apostolskie rozpoczynają się od historii, które miały miejsce jeszcze w Jerozolimie, gdzie w naturalny sposób powstało pierwsze skupisko chrześcijan. To tutaj apostołowie uzupełnili swój skład po samobójczej śmierci Judasza. Do ich grona został włączony Maciej.

Tutaj też nastąpiło zesłanie Ducha Św., który dał apostołom dar porozumiewania się w różnych językach. Dzięki temu mogli dotrzeć do wielu ludów, głosząc naukę Jezusa. Tutaj też miało miejsce pierwsze nawrócenie Żydów, którzy uwierzyli po wygłoszonej przez św. Piotra mowie.

Apostołowie mieli dar czynienia cudów. Opisana została m. in. historia, w której Piotr z Janem uzdrowili trędowatego. Cuda te sprawiały, że nowo nawróceni pogłębiali swoją wiarę. Organizowali się we wspólnotach, podczas spotkań łamali się chlebem i wysłuchiwali nauczania apostołów. Pierwsi chrześcijanie rozdawali także swoje majątki ubogim. Według opisu św. Łukasza „lud odnosił się do nich życzliwie”. Wspólnota chrześcijańska szybko się  powiększała.

Nie podobało się to uczonym żydowskim, dlatego zaczęli oni prześladować apostołów i innych chrześcijan. Dzieje Apostolskie opisują historię pojmania św. Jan i św. Piotra i osądzenia przez Sanhedryn. Więziony był także św. Paweł. Wielu z nich zmarło śmiercią męczeńską.

Tymczasem wspólnota chrześcijańska, mimo prześladowań, rozwijała się nadal. Pierwsi chrześcijanie przekazywali cały swój majątek apostołom, którzy gospodarowali nim tak, by nikt nie cierpiał głodu. Wszystko było wspólne. Ludzi łączyła wiara i wzajemny szacunek. Zapewne także strach przed prześladowaniami, choć mimo to nie wyrzekli się swojej nowej wiary. Taki los spotkał miedzy innymi św. Szczepana, który został ukamienowany przez faryzeuszy.

Kiedy wspólnota chrześcijańska się rozrastała, apostołowie musieli zmienić także zasady swojej działalności. Wybrali spośród siebie siedmiu, którzy od tej pory mieli zajmować się sprawami gospodarczymi i sprawiedliwym podziałem dóbr, podczas gdy inni poświęcali czas modlitwie i głoszeniu Słowa Bożego.

Wkrótce apostołowie zaczęli także wyruszać na wyprawy misyjne. W trakcie jednej z takich podróży św. Filip nawrócił na chrześcijaństwo króla Etiopii. Słynna i warta wspomnienia jest także historia nawrócenia Szawła, który doznał objawienia w drodze do Damaszku i z wielkiego przeciwnika chrześcijaństwa stał się jego największym propagatorem. Odtąd już jako Paweł odbywał wiele podróży misyjnych, nawracał Żydów i nie-Żydów, wypowiadał się na temat organizacji hierarchii kościelnej i spraw dogmatycznych powstającego Kościoła. 

Apostołowie nauczali jednak przede wszystkim w Samarii, w Antiochii, gdzie powstała dosyć duża grupa wyznaniowa, dotarli na Cypr, do Macedonii, Efezu, Grecji. Dzieje Apostolskie opisują też wydarzenia soboru jerozolimskiego, na którym ustalono pierwsze dogmaty dając fundamenty pod rozwój Kościoła. Podczas tego spotkania przyjęto zasadę, że soborem kieruje Duch Święty. Ustalono także, że nowych chrześcijan nie muszą obowiązywać żydowskie prawa religijne, w tym nakaz obrzezania.

W Dziejach Apostolskich jawi nam się obraz gorliwości i zaangażowania apostołów w działalność misyjną. Widzimy też żarliwą wiarę pierwszych chrześcijan, którzy gotowi są poświęcić swoje życie, aby pozostać wiernymi nowej religii. Jest to także cenne źródło wiedzy na temat sposobu organizacji i funkcjonowania pierwszych wspólnot chrześcijańskich. Z opisów tych wynika, ze pierwsi chrześcijanie byli ludźmi odważnymi, którzy całkowicie zaufali Bogu. Potrafili zrezygnować z dóbr doczesnych. Byli też sprawiedliwi w dzieleniu się tym, co mieli. Nastawieni pokojowo, zgodnie z nauką Jezusa, nie występowali zbrojnie przeciwko swoim prześladowcom, a jedynie z pokorą przyjmowali swój los.