Apollo i Marsjasz - Apollo i Dafne - Apollo i jego muzy. Charakterystyka Apolla

W mitologii greckiej pojawiają się bogowie, których charakter i sposób postępowania pozostawiają wiele do życzenia. Nierzadko są bardziej ludzcy, ze wszystkimi właściwymi człowiekowi wadami, aniżeli boscy. Pomimo pięknego wyglądu zewnętrznego, często ich wnętrza są skażone licznymi winami. Również – wydawałoby się – bóstwa, które powinny świecić przykładem, być uosobieniem cnót i zalet, jak na przykład Apollo, mogłyby podpisać się pod powyższym osądem.

Apollo był synem gromowładnego Zeusa oraz Latony. Jego narodziny wiążą się z niesamowitymi zmianami w przyrodzie zwiastującymi, że będzie kimś wyjątkowym. Chłopiec urodził się pod palmą, na wyspie Delos – pierwotnie ponurej i brzydkiej. Kiedy przyszedł na świat, cała wyspa w jednej chwili zazieleniła się i pokryła pięknymi roślinami, a jego powiciu towarzyszył śpiew łabędzi. Apollo był niezwykle urodziwym młodzieńcem, bezspornie przyznano mu miano najpiękniejszego z bogów. Miał złociste włosy, męską posturę, był wysoki, szczupły i bardzo przystojny. Uważano go za pana słońca, boga wróżb a przede wszystkim opiekuna poetów, śpiewaków i sztuki. Był bratem Artemidy – patronki lasów i łowów. Mity związane z postacią pięknego boga pozwalają doprecyzować jego charakterystykę, chyba najbardziej znany dotyczy zawodów z Marsjaszem.

Ten pół człowiek ważył się stanąć w szranki z największym i najpotężniejszym flecistą, za co poniósł straszną karę. Apollo bowiem nie potrafił znieść faktu, iż ktoś śmie z nim w ogóle konkurować, a w dodatku, że całkiem dobrze mu idzie. Po zakończonych zawodach (w których oczywiście zwyciężył Apollo), rozprawił się w okrutny sposób z przeciwnikiem. Okazał się bezlitosnym i mściwym bogiem, który nie potrafi z honorem i godnością przyznać się do tego, że ktoś może być równie dobry w czymś jak on sam. Mimo tego, że odniósł zwycięstwo nad Marsjaszem, kazał go jeszcze uśmiercić poprzez odarcie ze skóry, natomiast króla Midasa ukarał, doprawiając mu ośle uszy za to, że ważył się oddać swój głos selenowi.

Za swoją pychę i zarozumiałość Apollo został ukarany przez boga miłości – Erosa. Bożek nie mógł bowiem znieść tego, że Apollo uważa się za równie dobrego łucznika jak on. Eros ugodził go strzałą miłości do Dafne, zaś nimfę strzałą nienawiści. Dafne uciekała przed pałającym żądzą zalotnikiem, aż zlitowała się nad nią matka Ziemia i zamieniła ją w drzewo.

Apollo trwał w pamięci Greków jako dobre i łaskawe bożyszcze do którego można zwrócić się w każdej chwili o pomoc. Uważano, że ma on moc odwracania śmierci i oczyszczania z grzechów. Był, jak wszyscy bogowie nieśmiertelny, a dodatkowo wiecznie młody i piękny. Najczęściej ukazywany był z wieńcem laurowym na głowie.

Apollo był zwierzchnikiem dziewięciu muz, córek Zeusa i Mnemosyne. Były to boginie sztuki, a każda zajmowała się inną jej dziedziną. Centrum ich kultu znajdowało się na Parnasie, gdzie przewodził im bóg poezji i śpiewu – Apollo.

Najstarszą z muz była Kalliope, opiekunka pieśni bohaterskiej i poezji epickiej. Uważano ją za niezwykle rozsądną i mądrą, była prawdopodobnie żoną samego Apolla. Jej atrybuty to tabliczka i rylec. Siostrą Kalliope była Klio (z grec. „Głosząca sławę”) – muza historii, matka Hiacynta i Hymena. Trzecią muzą była Erato (z grec. „Umiłowana”), to opiekunka poezji miłosnej, przedstawiana najczęściej z kitarą. Do orszaku Apollina należała również Euterpe (z grec. „Radosna”), była muzą poezji lirycznej. Opiekunką tragedii była z kolei Melpomene (z grec. „Śpiewająca”). Jej siostra – Polymnia – była muzą śpiewu chóralnego i pantomimy. Talia („Rozkoszna”) to opiekunka komedii, Terpsychora – tańca, a Urania geometrii i astronomii.

Wszystkie muzy – prócz Polymni, którą przedstawiano zwykle zamyśloną – posiadały określone atrybuty. Służyły pod bacznym okiem pięknego Apollina. Zsyłały według własnej woli natchnienie poetom i artystom, którzy nieustannie zanosili swe prośby do tych orędowniczek sztuki.