Kult woli, rozumu oraz odwagi w „Cydzie” Pierra Corneille'a

„Cyd” Pierra Corneille`a to tragikomedia, opowiadająca o miłości i honorze w czasach średniowiecznej Hiszpanii. Główni bohaterowie, Rodryg oraz Chimena kochają się, ale na przeszkodzie ich miłości staje zły los. Między ich ojcami wybucha spór, a ojciec Rodryga Diego chce, by syn pomścił zniewagę, jaka go dotknęła ze strony rodzica Chimeny. Rodryg zabija w pojedynku ojca ukochanej, Gomesa, za co zostaje wyklęty, a Chimena prosi króla, by ścigał Rodryga i ukarał co za popełnienie zbrodni.

Wydaje się, że tak głęboki konflikt zniszczy miłość zakochanych. Na szczęście, są oni idealnymi przedstawicielami klas społecznych, jakie reprezentują. Rodryg jest rycerzem, dlatego jest odważny aż do szaleństwa, ma silną wolę, a poza uczuciem, kieruje się także rozumem. Kiedy ojciec każe mu stanąć do pojedynku z Gomesem, Rodryg wie, że nie ma wyboru. Ucisza własne serce, świadomy tego, co się stanie, jeśli zabije przeciwnika. Z drugiej strony, musi ratować ojcowski i rodzinny honor. Rodryg zostaje wplątany w sytuację, z której nie ma dobrego wyjścia. Dlatego po zabiciu Gomesa idzie do pokoju Chimeny i mówi ukochanej o tym, co się właśnie wydarzyło. Pragnie, by wyznaczyła mu karę, a także - tego już nie mówi, ale jego zachowanie ma zostać odczytane w ten sposób - samą wizytą pragnie przekazać Chimenie, że ją kocha. Dzięki kierowaniu się rozsądkiem i honorem Rodryg sprawia, że ukochana może nadal go kochać. Zrobił to, co musiał, ale nie nadszarpnął przy tym swojego honoru. Kolejny krok rycerza to powołanie swojego oddziału, na czele którego walczy z Maurami, atakującymi Hiszpanię i wojska króla. Rodryg walczy odważnie, dzięki czemu w krótkim czasie staje się sławny w całym kraju. Właśnie szaleńcza odwaga i wojenna sława jest dla Rodryga przepustką do powrotu do dawnego życia.

Wyjątkowo silną wolą musi wykazać się także Chimena. Dotyka ją podwójne nieszczęście - traci ojca, a jego zabójcą okazuje się człowiek, którego kocha. Kobieta musi, wbrew własnemu sercu, żądać od króla ukarania Rodryga. Wie, że gdyby postąpiła inaczej, zaprzeczyłaby ideałom honoru swojej klasy społecznej. Ciągle kocha bohatera, daje tego dowód mdlejąc, kiedy nadchodzi fałszywa wiadomość o jego śmierci w walce z Maurami. Los Chimeny także nie jest łatwy, musi rozsądnie balansować między porywami serca i uczuciem a rozumem, silną wolą i honorowym zachowaniem.

W zakończeniu utworu okazuje się, że warto było się poświęcić, a Rodryg okazał się godny miłości - nie splamił swego honoru, okrył się chwałą, powracając także do łask króla.