Juliusz Słowacki „Balladyna” - opracowanie, problematyka dramatu

„Balladyna” jest opowieścią o młodej dziewczynie zaślepionej żądzą władzy. Żądza ta jest jej jedyną namiętnością, w imię której zdolna jest poświęcić życie swojej jedynej siostry, miłość matki i męża czy wreszcie – własne sumienie.

„Ballada” stanowi bardzo trafną diagnozę ludzkiej natury, w której od zarania dziejów tkwi skłonność do ulegania pokusom i złym odruchom. Słowacki ukazuje pewną prawidłowość, w myśl której jedna zbrodnia zawsze pociąga za sobą kolejne, dopóki nie zostanie ukarana i odpokutowana. Balladyna początkowo planuje tylko śmierć siostry, lecz w miarę wspinania się coraz wyżej w hierarchii społecznej, staje się dla niej jasne, że na jednej zbrodni nie może się skończyć. Do morderczych czynów pcha ją jej własna ambicja i determinacja, a są to siły zbyt intensywne, by sama umiała sobie z nimi poradzić.

Bardzo wyraźne są w utworze nawiązania do twórczości Williama Shakespeare'a, a zwłaszcza do jego „Makbeta”. Tam również autor przedstawił mechanizm działania władzy zbudowanej na podstawie zbrodni. Tytułowy bohater zabija króla, po czym zmuszony jest do popełniania kolejnych morderstw, by ukryć swą winę. W końcu jednak spotyka go zasłużona kara – tak jak Balladynę.

W dramacie obecne są dwa światy, uzupełniające się nawzajem. Światu realnemu przeciwstawiony został świat rodem z baśni, do którego należy władająca jeziorem Goplana oraz jej pomocnicy – Chochlik i Skierka. Obie rzeczywistości są od siebie bardzo mocno zależne – świat rzeczywisty i fantastyczny nie mogłyby istnieć osobno, są jak gdyby połowami jednej całości. Działania Goplany w bardzo dużym stopniu determinują wypadki w świecie realnym. Jest to zgodne z konwencjami romantycznymi, w myśl których świat nie ogranicza się jedynie go swego fizycznego, namacalnego wymiaru, lecz przede wszystkim liczy się jego strona metafizyczna, emocjonalna, duchowa.

„Balladyna” jest wyśmienitym przykładem dramatu romantycznego. Zawiera w sobie wszystkie jego najznamienitsze cechy, a więc: połączenie realizmu i fantastyki, elementy frenetyczne (okrucieństwa) i ludowe, motyw zbrodni i kary, połączenie elementów epiki i liryki itd.